spalić

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego

spalić (język polski)[edytuj]

wymowa:
IPA[ˈspalʲiʨ̑], AS[spalʹić], zjawiska fonetyczne: zmięk.
?/i
znaczenia:

czasownik przechodni dokonany (ndk. spalać)

(1.1) poddać coś działaniu ognia, zniszczyć ogniem
(1.2) kulin. zbyt mocno przypiec
(1.3) zniszczyć coś żrącą substancją, zbyt intensywną eksploatacją (o urządzeniach elektrycznych)
(1.4) mot. techn. zużyć jako paliwo
(1.5) sport. (w niektórych grach zespołowych) podać piłkę do innego zawodnika swojej drużyny w chwili, gdy między nim a bramką przeciwnika nie ma żadnego zawodnika drużyny przeciwnej
(1.6) zepsuć najczęściej dowcipną opowieść poprzez pomylenie treści, przedwczesne zdradzenie zakończenia, lub niewłaściwie ukazanie puenty
(1.7) środ. zdekonspirować, zdradzić miejsce czyjegoś pobytu[1]
odmiana:
(1) koniugacja VIa
przykłady:
(1.1) Przed wypowiedzeniem wojny ambasador spalił wszystkie ważne dokumenty.
składnia:
kolokacje:
(1.2) spalić kotlety
(1.6) spalić dowcip / kawał
synonimy:
(1.1-3) pot. zjarać
(1.1) puścić z dymem
(1.2) przypalić
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
aspekt niedokonany spalać
czas. palić, rozpalać, wypalić dk., wypalać ndk.
rzecz. spalinówka ż, spalinowiec mrz, spalina ż, palenie n, spalanie n, palnik mrz, spalenie n, spalony, spalenizna, spalarnia, spaliny
przym. spalony
związki frazeologiczne:
spalić kawałspalić na panewcespalić za sobą mostyusta/wargi spalone gorączkąusta/wargi spalone pragnieniem
etymologia:
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. Hasło „spalić” w: Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, red. Halina Zgółkowa, t. 39, Wydawnictwo Kurpisz, Poznań 1994-2005, ISBN 83-900203-3-5, s. 380.