obierać

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego

obierać (język polski)[edytuj]

kobieta obiera (1.1) cebule
wymowa:
IPA[ɔˈbʲjɛraʨ̑], AS[obʹi ̯erać], zjawiska fonetyczne: zmięk.i → j  ?/i
znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. obrać)

(1.1) usuwać wierzchnią, zewnętrzną warstwę: łupinę, łuski, skórę lub skorupę itp.
(1.2) zdejmować, oddzielać lub obrywać, oczyszczając coś z czegoś
(1.3) pot. pozbawiać kogoś czegoś
(1.4) wybierać sobie coś najodpowiedniejszego spośród różnych możliwości
(1.5) wybierać kogoś na stanowisko, funkcję drogą głosowania
(1.6) gw. (Bukowina) zrywać owoce z drzew[1]

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

(2.1) daw. żart. bić, grzmocić, okładać[2]

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

(3.1) pot. rzad. podchodzić ropą[2]

czasownik zwrotny niedokonany obierać się (dk. obrać się)

(4.1) daw. ofiarować się, poświęcać się[2]
(4.2) daw. zaopatrywać się w coś, nabierać wiele czegoś; obławiać się[2]

czasownik zwrotny niedokonany obierać się (dk. brak)

(5.1) pot. podchodzić ropą[2][3]
odmiana:
(1.1-5, 2.1) koniugacja I
(3.1) koniugacja I
(4.1-2, 5.1) koniugacja I
przykłady:
(1.1) Kucharka obierała ziemniaki w sposób całkowicie mechaniczny, zupełnie nie myśląc o tym, co robi.
(1.1) Pokazał im też dużego dzięcioła, który kuł w spróchniałą gałąź, aby wystraszyć robaki, a później wiewiórkę, która siedząc na szczycie sosny obierała młode szyszki.[4]
składnia:
kolokacje:
(1.1) obierać jabłko, pomarańczę, marchew, ziemniaki
synonimy:
(1.1) zrzynać, skrawać, obdzierać, obłupywać, okrawać, łuskać
(1.2) zbierać
(1.3) okradać, obrabowywać, obdzierać
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. obieralnia ż, obierak m, obieraczka ż, obierka ż, obieranie n, obranie n
czas. obrać dk.
związki frazeologiczne:
starszy brat mięso kraje, a młodszy obieraobierać ogóra
etymologia:
uwagi:
tłumaczenia:
(2.1) zobacz listę tłumaczeń w hasłach: bić, okładać
(4.1) zobacz listę tłumaczeń w hasłach: poświęcać się, ofiarować się
(4.2) zobacz listę tłumaczeń w hasłach: zaopatrywać się, obławiać się
źródła:
  1. Zbigniew Greń, Helena Krasowska, Słownik górali polskich na Bukowinie, SOW, Warszawa 2008, s. 149; dostęp: 26 listopada 2018.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „obierać” w: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  3. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „obierać się” w: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  4. Bolesław Prus Anielka