męski

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego

męski (język polski)[edytuj]

męskie (1.5) kwiaty
wymowa:
IPA[ˈmɛ̃w̃sʲci], AS[mũ̯sʹḱi], zjawiska fonetyczne: zmięk.nazal.asynch. ę  ?/i
znaczenia:

przymiotnik

(1.1) dotyczący mężczyzny, przeznaczony dla mężczyzny
(1.2) złożony z mężczyzn
(1.3) o mężczyźnie: atrakcyjny fizycznie w sposób stereotypowo kojarzony z mężczyzną
(1.4) odważny, śmiały, zachowujący się w sposób właściwy mężczyznom
(1.5) biol. zawierający cechy, organy (głównie płciowe) właściwe samcom
(1.6) gram. zob. rodzaj męski
(1.7) elektr. o wtyczce: mający bolce
odmiana:
(1.1-2, 1.5-7)
(1.3-4)
przykłady:
(1.1) Sprzedawca długo namawiał na kupno męskich butów.
(1.3) Ten piłkarz jest najbardziej męskim członkiem reprezentacji.
(1.5) Zdumiony podróżnik z niedowierzaniem oglądał kopulację dwóch osobników męskich.
(1.7) Nie podłączymy tego, skoro mamy dwie męskie wtyczki.
składnia:
kolokacje:
(1.1) toaleta / koszula / … męska • męski dezodorant / krem / fryzjer / …
(1.2) męski chór • męskie zebraniedamsko-męski
(1.4) męska rozmowa • męska decyzjapo męsku
synonimy:
(1.1) dla panów
(1.3) maskulinistyczny
(1.5) samczy, symbol.
antonimy:
(1.1) żeński, kobiecy, damski
(1.2) żeński, kobiecy, damski
(1.3) kobiecy, babski, niemęski, chłopięcy
(1.4) babski
(1.5) żeński, samiczy
(1.6) żeński
(1.7) żeński
hiperonimy:
hiponimy:
(1.6) męskoosobowy, męskorzeczowy, męskonieżywotny, męskozwierzęcy, męskożywotny
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. mężczyzna m, męskość ż, mężność ż, mąż m, mężnienie n, zmężnienie m
czas. mężnieć ndk., zmężnieć dk.
przym. mężny, zamężny, mężowski, niemęski
przysł. męsko, mężnie, po męsku
związki frazeologiczne:
rym męskistorczyk męski
etymologia:
(1.1-1.6) pol. mąż + -ski (mążdaw. mężczyzna) < prasł. *mǫžьskъjь < prasł. *mǫžь + *-ьskъjь[1]
(1.7) przez skojarzenie kształtu obu wtyczek (męskiej i żeńskiej) z odpowiednimi narządami płciowymi
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. Krystyna Długosz-Kurczabowa, Stanisław Dubisz, Gramatyka historyczna języka polskiego, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2001, s. 343.