lać

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
Podobna pisownia Podobna pisownia: laclacclaĉllaclâclącłac.

lać (język polski)[edytuj]

ktoś leje (1.1) olej
ale leje (1.3)!
on leje (1.4)
ktoś leje (1.5)
lacie (3.1)
wymowa:
IPA[laʨ̑], AS[lać]
?/i
znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

(1.1) powodować, że ciecz wypływa z czegoś lub płynie
(1.2) pot. bić
(1.3) pot. o deszczu: intensywnie padać
(1.4) wulg. oddawać mocz
(1.5) wykonywać odlew (np. dzwonu, pomnika)

czasownik zwrotny niedokonany lać się (dk. brak)

(2.1) o cieczy: wypływać, płynąć
(2.2) pot. śmiać się
(2.3) pot. bić się

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(3.1) gw. (Górny Śląsk) kapeć
odmiana:
(1.1) koniugacja Xb
(2.1) koniugacja Xb
(3.1)
przykłady:
(1.1) Strażacy leją wodę na ogień, aby ugasić pożar.
(1.2) Jak zaczął go lać, to myślałem, że nie przestanie.
(1.3) Na koniec upusty niebieskie otworzyły się nagle i poczęły lać potoki dżdżu[1].
(1.4) Krzysiek znów leje gdzieś w krzakach.
(2.1) Znowu kran niezakręcony i woda leje się niepotrzebnie.
(2.2) Zawsze lejemy się z dowcipów Krzyśka.
(3.1) Ta pierońsko zouza zaś kajś wraziła moje lacie.
składnia:
kolokacje:
(1.4) lać po murze
(3.1) nosić lacie
synonimy:
(1.1) sączyć
(1.2) tłuc, łoić
(1.3) rzuca żabami
(1.4) sikać, szczać, odlewać się
(1.5) odlewać
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
(1.1-5, 2.1-3)
rzecz. lanie n, lejek mrz, dolanie n, dolewanie n, dolewka ż, nadlanie n, nadlewanie n, nadlew mrz, nadlewek mrz, nadlewka ż, nalanie n, nalewanie n, nalewka ż, oblanie n, oblewanie n, odlanie n, odlewanie n, odlew mrz, odlewacz mos, odlewarka ż, odlewnia ż, odlewnictwo n, odlewnik mos, olanie n, olewanie n, olewka ż, podlanie n, podlewanie n, podolewanie n, polanie n, polewanie n, ponalewanie n, pooblewanie n, popodlewanie n, popolewanie n, porozlewanie n, powlewanie n, powylewanie n, pozalewanie n, pozlewanie n, przelanie n, przelewanie n, przelew mrz, przelewki nmos, przylanie n, przylewanie n, rozlanie n, rozlewanie n, rozlew mrz, rozlewacz mos, rozlewaczka ż, rozlewarka ż, rozlewisko n, rozlewnia ż, rozlewność ż, ulewa ż, ulanie n, ulewanie n, wlanie n, wlewanie n, wlew mrz, wlewek mrz, wlewka ż, wlewnica ż, wlewnik mrz, wylanie n, wylewanie n, wylew mrz, wylewisko n, wylewka ż, wylewność ż, zalanie n, zalewanie n, zalew mrz, Zalew mrz, zalewa ż, zalewacz mos, zalewajka ż, zalewianin mos, zalewianka ż, zalewisko n, zalewka ż, zalewnia ż, zlanie n, zlewanie n, zlew mrz, zlewa ż, zlewek mrz, zlewisko n, zlewka ż, zlewki nmos, zlewnia ż, zlewniarka ż, zlewniarz mos, zlewnica ż, zlewność ż, polewa ż
czas. dolać dk., dolewać ndk., nadlać dk., nadlewać ndk., nalać dk., nalewać ndk., oblać dk., oblewać ndk., odlać dk., odlewać ndk., olać dk., olewać ndk., podlać dk., podlewać ndk., podolewać dk., polać dk., polewać ndk., ponalewać dk., pooblewać dk., popodlewać dk., popolewać dk., porozlewać dk., powlewać dk., powylewać dk., pozalewać dk., pozlewać dk., przelać dk., przelewać ndk., przylać dk., przylewać ndk., rozlać dk., rozlewać ndk., ulać dk., ulewać ndk., wlać dk., wlewać ndk., wylać dk., wylewać ndk., zalać dk., zalewać ndk., zlać dk., zlewać ndk.
przym. lany, lejący się, odlewniczy, odlewny, odlewowy, przelewowy, rozlewczy, rozlewny, ulewny, wlewny, wlewowy, wylewny, zalewny, zalewowy, zlewkowy, zlewny, zlewowy
przysł. lejkowato
(3.1)
rzecz. laczek m
związki frazeologiczne:
(1.1) gdy w styczniu deszcz leje, złe robi nadziejelać łzylać wodęlać wodę do beczki bez dnalać jak z cebralać oliwę na wzburzone morzelać miód na sercekto leje krew cudzą, wyleją też jegoz kobiele to sie leje (sic!)lany poniedziałek
(3.1) wielki jak lać
etymologia:
(3.1) niem. Latsch[2]
uwagi:
W czasownikach wtórnie niedokonanych, które utworzono poprzez dodanie przedrostka temat -lać przechodzi w -lewać.
tłumaczenia:
(1.4) zobacz listę tłumaczeń w haśle: szczać
(2.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: śmiać się
(3.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: kapeć
źródła:
  1. Henryk Sienkiewicz, Pan Wołodyjowski
  2. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Porada „laczki” w: Poradnia językowa PWN.