chłopak

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego

chłopak (język polski)[edytuj]

chłopak (1.1)
dziewczyna i chłopak (1.3)
dwaj chłopacy (1.3)
chłopak (1.4) goniec
wymowa:
?/i, IPA[ˈxwɔpak], AS[χu̯opak]
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(1.1) dziecko płci męskiej
(1.2) pot. młody mężczyzna
(1.3) pot. młody mężczyzna darzony sympatią lub miłością przez drugą osobę
(1.4) przest. młody pracownik zakładu
(1.5) daw. zdrobn. od: chłop
odmiana:
(1.1-5)
przykłady:
(1.1) Jacek i Ada mają dwóch chłopaków i dziewczynkę.
(1.2) Z Pawła jest równy chłopak.
(1.3) To jest jej chłopak już od dawna.
(1.3) Kasia ma nowego chłopaka.
(1.4) Zatrudniłem niedawno chłopaka do koni.
składnia:
kolokacje:
(1.1) być chłopakiem • spłodzić / urodzić / wychować / wychowywać chłopaka • ubierać (się) na chłopaka • wyglądać jak chłopak
(1.2) Dzień Chłopaka • chłopaki z podwórka / z ferajny / z klasy • chłopak ze wsi / z miasta / z prowincjidobry / nieśmiały chłopak
(1.3) być z chłopakiem • mieć chłopaka • chodzić z chłopakiem • znaleźć chłopaka • pierwszy chłopak • mój / twój / jej / jego chłopak • wymarzony / wyśniony chłopak
(1.4) chłopak na posyłki • chłopak do krów / do koni • chłopak okrętowy / hotelowy / kuchenny • chłopak od szewca / piekarza / rzeźnika / krawca
synonimy:
(1.1-2) chłopiec, małolat, młodzieniec, młokos, nastolatek, nieletni, niepełnoletni, szczeniak, wyrostek, młodzian, młodzieniaszek, niedorostek, smarkacz
(1.3) chłopiec, sympatia, narzeczony, ukochany, partner, absztyfikant, adorator, amant, konkurent, zalotnik, pogard. fagas, reg. śl. galan
(1.4) chłopiec, praktykant, uczeń, stażysta, boj
antonimy:
(1.1-4) dziewczyna
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. chłopczyca ż, chłop m, chłopka ż, chłopek m, chłopięctwo n, chłopina m
zdrobn. chłopaczek m, chłopiec m, chłopczyk m, chłopiątko n, chłoptaś m, chłoptyś m
zgrub. chłopię n, chłopaczysko n, chłopczysko m, chłop m, chłopisko m, chłopaczyna m
czas. schłopieć
przym. chłopięcy, chłopcowaty, chłopczykowaty, chłopski
przysł. chłopięco
związki frazeologiczne:
chłopak z Sosnowcaw dzień świętej Reginy wabią chłopaków dziewczynyPankracy, Serwacy, Bonifacy – źli na ogrody chłopacychłopak do biciachłopaki nie płacząswój chłopak
etymologia:
zdrobn. od pol. chłop[2]
uwagi:
W rzadkiej wersji mianownika liczby mnogiej „chłopacy” wyraz zachowuje się jak męskoosobowy („ci chłopacy”), natomiast w częstszej wersji „chłopaki” jak niemęskoosobowy („te chłopaki”, „dwa chłopaki”). W pozostałych przypadkach liczby mnogiej wyraz zachowuje się jak męskoosobowy („dwóch chłopaków”)[1].
Poważnym błędem jest łączenie tej drugiej, częstszej wersji z formami męskoosobowymi czasu przeszłego czasowników, np. „Chłopaki przyszli”. Należy je łączyć z formami niemęskoosobowymi, np. „Chłopaki zrobiły[3][4].
tłumaczenia:
źródła:
  1. 1,0 1,1 publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Porada „chłopacy” w: Poradnia językowa PWN., publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Porada „chłopak i chłopiec” w: Poradnia językowa PWN.
  2. Krystyna Długosz-Kurczabowa, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005, ISBN 8301143614, s. 56.
  3. Hasło „Chłopaki przyszły. Czy to poprawnie?” w: Maciej Malinowski, Obcy język polski.
  4. Hasło „Kłopoty ze słowem chłopak” w: Maciej Malinowski, Obcy język polski.
  5. Tomasz Klimkowski, Dziedzictwo greckie w języku rumuńskim i arumuńskim, „Balcanica Posnaniensia. Acta et studia”, XIX, Poznań 2012, Wydawnictwo Instytutu Historii UAM, s. 27.