Przejdź do zawartości

cóż

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
Podobna pisownia Podobna pisownia: cozcož
wymowa:
IPA[ʦ̑uʃ], AS[cuš], zjawiska fonetyczne: wygł. ?/i
?/i
znaczenia:

zaimek rzeczowny pytajny

(1.1) Wprowadza pytania o orzeczniki. W porównaniu z zaimkiem co dodatkowo wyraża silne emocje, zwykle zniecierpliwienie lub zdziwienie.[1]
(1.2) Tworzy pytania retoryczne. Znamionuje silne emocje, zwykle zniecierpliwienie lub zdziwienie.[1]

zaimek przysłowny pytajny

(2.1) czegoż, czegóż, czemuż, na cóż, po cóż = dlaczego. Znamionuje silne emocje, zwykle zniecierpliwienie lub zdziwienie.

partykuła

(3.1) Wprowadza pytanie. Znamionuje silne emocje, zwykle zniecierpliwienie lub zdziwienie.[2]
(3.2) Wzmocnienie następującego komunikatu, zwykle negatywnego.

wykrzyknik

(4.1) rzad. książk. Wyrażający zdziwienie, zaskoczenie
odmiana:
(1) lp cóż, czegoż / czegóż, czemuż, cóż, czymże, czymże, –; blm[1]
(2) nieodm.
(3) nieodm.[2]
(4) nieodm.
przykłady:
(1.1) Cóż nam dzisiaj przyniosłeś?
(1.1) Cóż ty uczynił?
(1.1) Czegóż wam więcej trzeba?
(1.2) Cóż było robić
(1.2) Czegoż tam nie było!
(2.1) Na cóż nam to było?
(2.1) Czemuż tego nie powiedziałeś?
(3.1) Cóż tak biegasz dookoła?
(3.1) Cóżeście tacy zdziwieni?
(3.2) CóżNie mam wyjścia.
(3.2) Cóż. Nie wyszło, ale świat się nie skończył.
(3.2) CóżTo nie była jego żona.
(3.2) Franek dostał celujący z matmy. Cóż, to do niego podobne.
(4.1) Posłuchaj, ojcze. – Cóż? (Henryk Ibsen, Wróg ludu)
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
(a) cóż dopiero
cóż stąd
cóż (to) za
etymologia:
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. 1,0 1,1 1,2 publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana płatna rejestracja Hasło „cóż I” w: Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  2. 2,0 2,1 publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana płatna rejestracja Hasło „cóż II” w: Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.