biskup
Wygląd
biskup (język polski)
[edytuj]- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
- (1.1) rel. w kościołach chrześcijańskich duchowny wysokiego szczebla, ze święceniami biskupimi lub ordynowany na urząd biskupi, najczęściej kierujący diecezją; zob. też biskup w Wikipedii
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik biskup biskupi dopełniacz biskupa biskupów celownik biskupowi biskupom biernik biskupa biskupów narzędnik biskupem biskupami miejscownik biskupie biskupach wołacz biskupie biskupi depr. M. i W. lm: (te) biskupy
- przykłady:
- (1.1) Tylko biskup może udzielić bierzmowania.
- (1.1) Małżeństwo niedopełnione, zawarte przez ochrzczonych lub między stroną ochrzczoną i stroną nieochrzczoną, może być ze słusznej przyczyny rozwiązane przez Biskupa Rzymskiego, na prośbę obydwu stron lub tylko jednej, choćby druga się nie zgadzała[1].
- kolokacje:
- (1.1) arcybiskup • biskup diecezjalny / tytularny / koadiutor / misyjny / pomocniczy / sufragan / konstytucyjny • biskup protestancki / prawosławny / ormiański / koptyjski / katolicki • biskup Rzymu • biskup poznański / świdnicki / krakowski / … • biskup Poznania / Świdnicy / Krakowa / … • być / stać się biskupem • sprawować urząd (godność) biskupa • być (zostać) wyświęconym na biskupa • wybrać / mianować / powołać / zwolnić biskupa • konsekracja / ingres biskupa • stolec / tron biskupa • siedziba / rezydencja / dwór / pałac biskupa
- synonimy:
- (1.1) ordynariusz, apostoł, purpurat; skr. bp
- antonimy:
- hiperonimy:
- (1.1) arcybiskup
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. biskupstwo n, Biskupin m, Biskupiec m, Biskupice nmos, Biskupów m, Biskupie n
- przym. biskupi
- skr. bp
- związki frazeologiczne:
- biskup morski • wojny biskupów
- etymologia:
- (1.1) st.czes. biskup < swn. biscof < łac. episcopus < śr.gr. ἐπίσκοπος → biskup < gr. ἐπίσκοπος (episkopos) → nadzorca, strażnik[2][3]
- uwagi:
- Forma mianownika i wołacza liczby mnogiej „biskupowie” jest niepoprawna[4][5].
- (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Indeks terminów religijnych
- tłumaczenia:
- albański: (1.1) ipeshkvi m
- amharski: (1.1) አቡነ m
- angielski: (1.1) bishop, pontiff
- arabski: (1.1) أسقف m
- aramejski: (1.1) ܐܒܐ m
- azerski: (1.1) yepiskop
- baskijski: (1.1) apezpiku, gotzain
- bawarski: (1.1) Bischof m
- białoruski: (1.1) епіскап m
- białoruski (taraszkiewica): (1.1) біскуп m
- bośniacki: (1.1) biskup m
- bretoński: (1.1) eskob
- bułgarski: (1.1) епископ m, владика m
- chiński standardowy: (1.1) 主教
- chorwacki: (1.1) biskup m
- czeski: (1.1) biskup m
- dalmatyński: (1.1) pascu m
- dolnołużycki: (1.1) biskup m
- duński: (1.1) bisp w, biskop w
- esperanto: (1.1) episkopo, episkopino
- estoński: (1.1) piiskop
- fiński: (1.1) piispa
- francuski: (1.1) évêque m
- friulski: (1.1) vescul m
- grenlandzki: (1.1) biskoppi
- gruziński: (1.1) ეპისკოპოსი
- hebrajski: (1.1) בישוף m
- hiszpański: (1.1) obispo m
- ido: (1.1) episkopo
- interlingua: (1.1) episcopo
- irlandzki: (1.1) easpag m
- islandzki: (1.1) biskup m
- japoński: (1.1) 主教
- jidysz: (1.1) ביסקופּ m (biskup)
- kabowerdeński: (1.1) bispru
- karelski: (1.1) arhelei
- kataloński: (1.1) bisbe m
- kazachski: (1.1) архиерей
- koreański: (1.1) 주교
- korsykański: (1.1) vescu
- litewski: (1.1) vyskupas m
- luksemburski: (1.1) Bëschof m
- łaciński: (1.1) episcopus m
- łotewski: (1.1) bīskaps m
- macedoński: (1.1) епископ m, бискуп m
- malgaski: (1.1) eveka
- niderlandzki: (1.1) bisschop m
- niemiecki: (1.1) Bischof m
- norweski (bokmål): (1.1) biskop m, bisp m
- norweski (nynorsk): (1.1) biskop m, bisp m
- nowogrecki: (1.1) επίσκοπος m, δεσπότης m
- nowopruski: (1.1) bīskaps m
- ormiański: (1.1) Եպիսկոպոս
- perski: (1.1) اسقف
- polski język migowy: (w zapisie SignWriting)
- portugalski: (1.1) bispo m
- rosyjski: (1.1) епископ m
- rumuński: (1.1) episcop m
- słowacki: (1.1) biskup m
- słoweński: (1.1) škof m
- staroangielski: (1.1) biscop m
- staro-cerkiewno-słowiański: (1.1) єпискѹпъ m
- starogrecki: (1.1) ἐπίσκοπος m
- staroormiański: (1.1) եպիսկոպոս
- staro-wysoko-niemiecki: (1.1) biscof m
- suahili: (1.1) askofu
- sycylijski: (1.1) vìscuvu
- szkocki gaelicki: (1.1) easbaig
- szwedzki: (1.1) biskop w
- średnioangielski: (1.1) busschop
- tetum: (1.1) amu-bispu
- tok pisin: (1.1) bisop
- turecki: (1.1) piskopos
- ukraiński: (1.1) єпископ m
- węgierski: (1.1) püspök
- wilamowski: (1.1) biskup m, bisku̇p m, bisküp m
- włoski: (1.1) vescovo m
- źródła:
- ↑ Kodeks prawa kanonicznego, Kan. 1142
- ↑ Słownik zapożyczeń niemieckich w polszczyźnie, red. Marek Łaziński, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008, ISBN 978-83-01-15588-9, s. 34-35.
- ↑ Hasło „biskup” w: Aleksander Brückner, Słownik etymologiczny języka polskiego, Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków 1927.
- ↑ Hasło „biskup” w: Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. Andrzej Markowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004, ISBN 978-83-01-14198-1, s. 75.
- ↑ Hasło „biskup” w: Jan Grzenia, Słownik poprawnej polszczyzny, Świat Książki, Warszawa 2004, ISBN 83-7391-405-6, s. 40.
biskup (język bośniacki)
[edytuj]- zapisy w ortografiach alternatywnych:
- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męski
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
biskup (język chorwacki)
[edytuj]- zapisy w ortografiach alternatywnych:
- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męski
- odmiana:
- (1.1) lp biskup, biskupa, biskupu, biskupa, biskupom, biskupu, biskupe; lm biskupi, biskupa, biskupima, biskupe, biskupima, biskupima, biskupi
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
biskup (język czeski)
[edytuj]- wymowa:
-
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męski żywotny
rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny
- (2.1) kuper
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik biskup biskupové dopełniacz biskupa biskupů celownik biskupu
biskupovibiskupům biernik biskupa biskupy wołacz biskupe biskupové miejscownik biskupu
biskupovibiskupech narzędnik biskupem biskupy - (2.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik biskup biskupy dopełniacz biskupu biskupů celownik biskupu biskupům biernik biskup
biskupabiskupy wołacz biskupe biskupy miejscownik biskupu biskupech narzędnik biskupem biskupy
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. biskupství n
- przym. biskupský
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
biskup (język islandzki)
[edytuj]- wymowa:
- IPA: /bɪs.kʏp/
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męski
- odmiana:
- (1) lp biskup, ~, ~i, ~s (~inn, ~inn, ~inum lub ~num, ~sins); lm ~ar, ~a, ~um, ~a (~arnir, ~ana, ~unum, ~anna)
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
biskup (język słowacki)
[edytuj]- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męski żywotny
rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny
- przykłady:
- składnia:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- ↑ Hasło „biskup” w: Slovník súčasného slovenského jazyka A – G [Słownik współczesnego języka słowackiego A – G], gł. red. Klára Buzássyová i Alexandra Jarošová, Veda, vydavateľstvo Slovenskej akadémie vied, Bratysława 2006, ISBN 978-80-224-0932-4.
- ↑ Zofia Jurczak-Trojan, Halina Mieczkowska, Elżbieta Orwińska, Maryla Papierz, Słownik słowacko-polski, t. I, A-Ô, TAiWPN Universitas, Kraków 2005, ISBN 83-242-0569-1, s. 36.
- ↑ Hasło „kostrč” w: Synonymický slovník slovenčiny, red. M. Pisárčiková, Veda, Bratysława 2004 (wyd. III), ISBN 80-224-0801-8.
- ↑ Hasło „biskup” w: Peter Oravec, Slovník slangu a hovorovej slovenčiny [Słownik slangu i słowacczyzny potocznej], Maxdorf, Praga 2014, ISBN 978-80-7345-326-8.
biskup (język wilamowski)
[edytuj]- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męski
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. arcybiskup m
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- (1.1) zobacz też: Indeks:Wilamowski - Religie
- źródła:
- ↑ Józef Latosiński, Monografia miasteczka Wilamowic: na podstawie źródeł autentycznych: z ilustracyami i mapką, Drukarnia Literacka pod zarządem L. K. Górskiego, Kraków 1909, s. 283.