bajać

bajać (język polski)

wymowa:

IPA: [ˈbajäʨ̑], AS: [bai ̯äć], zjawiska fonetyczne: podw. art.

​

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. nabajać)

(1.1) książk. opowiadać baśnie, fantastyczne historie

(1.2) książk. ględzić, pleść

odmiana:

(1.1-2) koniugacja IX

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		bajać
czas teraźniejszy		baję	bajesz	baje	bajemy	bajecie	bają
czas przeszły	m	bajałem	bajałeś	bajał	bajaliśmy	bajaliście	bajali
	ż	bajałam	bajałaś	bajała	bajałyśmy	bajałyście	bajały
	n	bajałom	bajałoś	bajało
tryb rozkazujący		niech baję	baj	niech baje	bajmy	bajcie	niech bają
pozostałe formy czas przyszły m będę bajał, będę bajać będziesz bajał, będziesz bajać będzie bajał, będzie bajać będziemy bajali, będziemy bajać będziecie bajali, będziecie bajać będą bajali, będą bajać ż będę bajała, będę bajać będziesz bajała, będziesz bajać będzie bajała, będzie bajać będziemy bajały, będziemy bajać będziecie bajały, będziecie bajać będą bajały, będą bajać n będę bajało, będę bajać będziesz bajało, będziesz bajać będzie bajało, będzie bajać czas zaprzeszły m bajałem był bajałeś był bajał był bajaliśmy byli bajaliście byli bajali byli ż bajałam była bajałaś była bajała była bajałyśmy były bajałyście były bajały były n bajałom było bajałoś było bajało było forma bezosobowa czasu przeszłego bajano tryb przypuszczający m bajałbym, byłbym bajał bajałbyś, byłbyś bajał bajałby, byłby bajał bajalibyśmy, bylibyśmy bajali bajalibyście, bylibyście bajali bajaliby, byliby bajali ż bajałabym, byłabym bajała bajałabyś, byłabyś bajała bajałaby, byłaby bajała bajałybyśmy, byłybyśmy bajały bajałybyście, byłybyście bajały bajałyby, byłyby bajały n bajałobym, byłobym bajało bajałobyś, byłobyś bajało bajałoby, byłoby bajało imiesłów przymiotnikowy czynny m bający, niebający ż bająca, niebająca bające, niebające n bające, niebające imiesłów przymiotnikowy bierny m bajany, niebajany bajani, niebajani ż bajana, niebajana bajane, niebajane n bajane, niebajane imiesłów przysłówkowy współczesny bając, nie bając rzeczownik odczasownikowy bajanie, niebajanie

lub koniugacja I

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		bajać
czas teraźniejszy		bajam	bajasz	baja	bajamy	bajacie	bajają
czas przeszły	m	bajałem	bajałeś	bajał	bajaliśmy	bajaliście	bajali
	ż	bajałam	bajałaś	bajała	bajałyśmy	bajałyście	bajały
	n	bajałom	bajałoś	bajało
tryb rozkazujący		niech bajam	bajaj	niech baja	bajajmy	bajajcie	niech bajają
pozostałe formy czas przyszły m będę bajał, będę bajać będziesz bajał, będziesz bajać będzie bajał, będzie bajać będziemy bajali, będziemy bajać będziecie bajali, będziecie bajać będą bajali, będą bajać ż będę bajała, będę bajać będziesz bajała, będziesz bajać będzie bajała, będzie bajać będziemy bajały, będziemy bajać będziecie bajały, będziecie bajać będą bajały, będą bajać n będę bajało, będę bajać będziesz bajało, będziesz bajać będzie bajało, będzie bajać czas zaprzeszły m bajałem był bajałeś był bajał był bajaliśmy byli bajaliście byli bajali byli ż bajałam była bajałaś była bajała była bajałyśmy były bajałyście były bajały były n bajałom było bajałoś było bajało było forma bezosobowa czasu przeszłego bajano tryb przypuszczający m bajałbym, byłbym bajał bajałbyś, byłbyś bajał bajałby, byłby bajał bajalibyśmy, bylibyśmy bajali bajalibyście, bylibyście bajali bajaliby, byliby bajali ż bajałabym, byłabym bajała bajałabyś, byłabyś bajała bajałaby, byłaby bajała bajałybyśmy, byłybyśmy bajały bajałybyście, byłybyście bajały bajałyby, byłyby bajały n bajałobym, byłobym bajało bajałobyś, byłobyś bajało bajałoby, byłoby bajało imiesłów przymiotnikowy czynny m bajający, niebajający ż bajająca, niebajająca bajające, niebajające n bajające, niebajające imiesłów przymiotnikowy bierny m bajany, niebajany bajani, niebajani ż bajana, niebajana bajane, niebajane n bajane, niebajane imiesłów przysłówkowy współczesny bajając, nie bajając rzeczownik odczasownikowy bajanie, niebajanie

przykłady:

składnia:

(1.1) (nie) bajać o + Ms.

(1.2) bajać + B. • nie bajać + D. • (nie) bajać o + Ms. • (nie) bajać, że

kolokacje:

synonimy:

(1.2) bajdurzyć, pleść androny, pleść od rzeczy, pleść trzy po trzy

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. bajka ż, bajarz m, bajarka ż, baja m/ż, bajanie n

przym. bajkowy

związki frazeologiczne:

etymologia:

od prasł. *bajati → mówić, opowiadać, bajać (1.1), na południu i wschodzie także zamawiać zaklęcia, czarować, od rdzenia praindoeur. *bhā- → mówić

por. bułg. бая, chorw. bajati, dłuż. bajaś, głuż. bać, mac. баам, słń. bajati, st.czes. báti oraz st.rus. баꙗти (od tego ros. баять i ukr. баяти)

por. także dalsze gr. φημί i łac. for

w języku prasłowiańskim występował także oboczny wariant *bajiti, od niego pochodzi gw. pol. baić, zob. tamże

uwagi:

tłumaczenia:

• kaszubski: (1.2) bajëc, brawãdzëc, kôrbiac, kôrbic, mumaczëc, purzëc, stożëc, wiôstkowac

źródła: