Wikisłownik:Potrzebne hasła

Jeśli danego hasła jeszcze nie ma w Wikisłowniku, możesz na niniejszej stronie poprosić o jego utworzenie - wpisz dane słowo pod nagłówkiem z nazwą języka, a my postaramy się je opisać. Zobacz też Zamówienia na nagrania wymowy.

Pamiętaj też, że sam(a) możesz dodać to słowo! Bardzo gorąco zachęcamy do włączenia się do prac - nie bój się, że coś zepsujesz; poprawimy i wyjaśnimy. :) Zerknij na stronę dla początkujących. zobacz też: Najczęściej szukane hasła

polski[edytuj]

Zobacz też: brakujące sekcje polskie na istniejących stronach

-sk - przyrostek do tworzenia nazw, jego pochodne w polszczyźnie oraz analogi w językach słowiańskich np: ros. -ск; https://pl.wikipedia.org/wiki/-sk
azyngra
b.n.s. (skrótowiec z brak numerów stron)
butonierka
cacany
chasmofit - roślina naskalna wykorzystująca glebę zawartą w szczelinach skalnych
chorągwiany, chorągiewny należący do chorągwi, żołnierz.
cie choroba
coryza nwmn
darek -> potocznie podarunek, ale też reg. śl. (darek); reg kaszubski (forma darenk), reg. górski (darek)
dom rodzinny
dom wielorodzinny
dookoła Wojtek
drykier, drykiernia, drykować
druzgotać
dursać
dyskdżokej
dzik ndiri - "Ndiri potargał mi tak muskuły i żyły, że musi przyjść zakażenie krwi." (H. Sienkiewicz: W pustyni i w puszczy)
ekstruder
forfiter
funkcja cyklometryczna
facylitacja - "https://sjp.pwn.pl/slowniki/facylitacja.html"
gderać
gospodarstwo domowe
gra w dziada
groszek opałowy
Habsburgowie, monarchia habsburska czy habsburdska
imć
internetowiec - osoba uzależniona od internetu (istnieje strona w języku kaszubskim, ktora wyjaśnia znaczenie tego słowa)
intertekstualny
ja liryczne
jak na skrzydłach
jako taki
jako tako
kaper -> regionalizm śląski karp
kardiowerter
kipiczny
kobza
koci grzbiet
koncepista, fiumuar (Gombrowicz)
kontrybutor, kontrybuować
kontyngent
konwia
kotlet schabowy
kozioł hiszpański
krab manlrowy
krew gęstsza od wody
któżby
kutasiarz
lepiej nie dosolić, niż przesolić
leźć
linić, nalinić się
lizadło
mastalerz
memiczność, memiczny -/slang młodzieżowy/ Występuje w zdaniach opisujących postacie występujące w "memach internetowych" np."Pan Prezydent Andrzej Duda jest bardzo memiczny."
metroseksualista, metroseksualizm
miłosierny Samarytanin
minnesinger, minnesang
mocium panie
mudita - przeciwieństwo Schadenfreude, radość z czyjegoś szczęścia
na niby
nacechowany
nadto
nadgorliwość jest gorsza od faszyzmu (istnieje angielska wersja artykułu dla tego zwrotu)
narracja przenośna
nasięźrzał
naszpikować
naszpikowany
naturszczyk
nawlekać - nawlekać igłę i nitkę
nierząd
nuże
odbrązowiony
oblekać -> ubierać, nakładać tkaninę
oblec -> literacko, reg. śl (łoblec), reg. wlk., reg. kaszubski -> ubrać, założyć, odziać
obleczenie -> ubranie/odzienie/wdzianko literacko/reg. śl/ reg wlk./ reg. kaszubski
oblekanie -> proces technologiczny nakładania tkaniny powłokowej na przedmiot np. guziki (oblekane guziki) czy piankę
optimum Pareto
oszpecić, oszpecać, oszpecenie,
paczyzm
paretooptymalny
paździerzyć, paździoch
pierwociny
pijany jak wór
pinxit, pinx. - zob. też pinxit w Wikipedii
pizzicato
pleniglacjał
pneumatyk
podołek
podpowłoka
poły
poplecznik
poplon
postkipiczny
pralas - pradawny las/ puszcza
presokratyk
probacja, probant
pronować, supinować
prośny
przewlec-> przewlec pościel (zmienić obleczenie pościeli)
przedsiębieżny
przęślica, przęślik
przyoblec -ubrać kogoś w coś lub włożyć coś na coś
przystoi - czasownik, który "ma w zasadzie tylko formy 3-osobowe, ale za to we wszystkich czasach, trybach i liczbach" ([1])
przycebulić
przykup - w grach karcianych, karty o które toczy się licytacja
przypał
radło
rebant/refbant
retroseksualista, retroseksualizm
rolomat
rotulus
rozchodzić się jak ciepłe bułeczki
rozparzeniec
rozsupływacz
rozpytać
rozwijać skrzydła
ryczywół
ryfka – okucie pochwy szabli, zaopatrzone w kółka (brajcarki) służące do jej zawieszenia na rapciach
rys - sylwetka, są wersje czeska i słowacka, polskiej brak
rzeczownik pospolity
scripta
sculpsit, sculp., sc. - zob. też sculpsit w Wikipedii
seblec -> rozebrać, literacko, reg. śl., reg. wlk.
sebuwać -> zdjąć buty reg. śl., reg. wlk.
sedymentacja
sermater
siepać
skopać
skostnieć
skowyrność
skrofuloza, skrofuły
służbista
sofoklesista (słowo użyte przez Fryderyka Nietzschego w książce „Z genealogii moralności” lub „Wiedza radosna”)
sonosfera
sól attycka
spalona sprawa
spartańskie wychowanie
stety, czy niestety
stokaż
strzały Erosa
strukturalizm
sylwiczny - w tytule Lema 'Rozważania sylwiczne'.
synopticon
system wertykalny
szacht - pionowy kanał lub szyb w budynku służący do przeprowadzenia nim instalacji niezbędnych do jego funkcjonowania, np. szyb teletechniczny, do umieszczenia kabli telekomunikacyjnych
szaflik
szagówka
szanować piłkę
szata świetna nie zdobi złego, a podła nie oszpeci dobrego
szpetota, szpetnie, szpecić.
szyft
ścigacz
ścigałka
śmieszek
świecić oczami
tak tańczy, jak mu zagrają
tam i siam
tamburyniarz
tonący brzydko się chwyta
topek
truchtać
trybady
tużurek, anglez
uberyzacja
upowszechniciel
urwipołeć
uszczknąć
volgang
wąpierz --> wampir
wąż kusiciel
wejść w mysią dziurę
werecha
wierszokleta
wikijorz
wielkie dzieło
wleźć
wnioskobiorca
wrzeciądz
wwóz
wycwancykować
wyindywidualizować
wyoblacz
wysadzać się (na kimś)
wżdycki -> reg. śl. zawsze, ale też literacko np. Dzienniki Gwiazdowe Lema "wżdycki Girłay III, grędziel Turtukurowi przekazując, owsinek przebuldoźył"
zachałuzie
zahartować
zausznik
zapylać - czasownik od zapylanie
zawiadowca
zawiadywać
zawód syn

albański[edytuj]

angielski[edytuj]

simple present
simple past
superstrate
gamification
trainwreck/train wreck/train-wreck
accent mark
luhh
preeper
If it looks like a duck, swims like a duck, and quacks like a duck, then it probably is a duck - zob. w:en:duck test. Tylko jest problem, bo to powiedzenie występuje w wielu wersjach, czasem kolejność jest przestawiona, czasem bez "if", bez "probably", więc nie bardzo wiem, jak to zatytułować. I czy ma być z dużej czy z małej litery?
keymaster
loast
sodexo
spander
Alabama cavefish
joypad
trecking
proprietary trader
tricks & tips - czy można to przetłumaczyć na polskie sztuczki i kruczki?
No Role Play (No-RP)
Non Role Play (Non-RP)
Nor Role Play (N-RP)
Black Role Play (BRP)
fatman
denning - wg. en-wiki jakiś rodzaj snu zimowego. Jest też "denning period" u niedźwiedzi i likaonów ([2]), choć likaony nie hibernują.
Trochę brakujących zrostków z simple:Wiktionary:BNC spoken freq:
- -age (leakage)
- -ally (idiotically)
- -an (American)
- -ance (clearance)
- -ant (consultant)
- -ary (revolutionary)
- -atory (confirmatory)
- -dom (kingdom; officialdom)
- -eer (black marketeer)
- -en (wooden)
- -en (widen)
- -ence (emergence)
- -ent (absorbent)
- -ery (bakery; trickery)
- -ese (Japanese; officialese)
- -esque (picturesque)
- -hood (childhood)
- -i (Israeli)
- -ian (phonetician; Johnsonian)
- -ite (Paisleyite; także znaczenie chemiczne)
- -ling (duckling)
- -most (topmost)
- -ory (contradictory)
- -ship (studentship)
- -ward (homeward)
- -ways (crossways)
- -wise (endwise; discussion-wise)
- circum- (circumnavigate)
- counter- (counter-attack)
- en- (encage; enslave)
- fore- (forename)
- pro- (pro-British)
- -ic
- -ify
- -ition
- -ive
Brakujące wyzwiska z oficjalnej listy słów niedozwolonych na meczach Liverpoolu:
- coloured
- lady-boy
- knob-jockey
- rent-boy
- man up
- tranny
- she-man
- downy - nie ma tego znaczenia
to loom over - piętrzyć się nad czymś, wisieć nad czymś
Exquisite Love
DX-ing / DXing
tallage - rodzaj średniowiecznego podatku
Wellington boots, wellies
bogger
sponch
drive-through / drive-thru
relieved
sasquatch
hirability
skip stones
s'more

arabski[edytuj]

ligatury: ﻻ oraz ﻼ
مقرمة

baskijski[edytuj]

białoruski[edytuj]

bułgarski[edytuj]

chorwacki[edytuj]

rođak - rodak, krewny

czeski[edytuj]

pajdá - 3 osoba liczby pojedynczej czasownika pajdat = kuleć
LAHEV ZALOHA - záloha na láhev = kaucja za butelkę

Nakład.stredisko

duński[edytuj]

hæve
aero-
afslibe = zeszlifować
afslibning = zeszlifowywanie

Lilou

esperanto[edytuj]

fiński[edytuj]

francuski[edytuj]

Cap Horn

Wklejam trochę słówek, które przeszły do "języka międzynarodowego". Żeby nie było tak, że słowo lub zwrot rdzennie francuski jest opisany jako polski i angielski:
- à propos → jest po polsku
- ad memoire
- va banque → jest po polsku
- à la - jest po niemiecku
Kolokacje z... angielskiej sekcji hasła en: en ami • en banc • en brochette • en clair • en famille • en garçon • en garde • en pantoufles • en passant → jest po angielsku • en retraite • en route • en secondes noces • en suite
passe une bonne journee
coup de grâce
deárme
nom de plume
Louvre - jest tylko po angielsku
craigner
se ressourcer
les lipides
auteil
petite copine
petite amie
relancer

grecki[edytuj]

hawajski[edytuj]

hebrajski[edytuj]

סקנדל
דווקא → jest tylko jidysz
אמן - w znaczeniu pewne (etymologia do amen)

hindi[edytuj]

hiszpański[edytuj]

fondo
toreador (o ile istnieje, bo poza angielskim wikisłownikiem jakoś wszędzie widzę tylko torero, ale może to rzadsza forma)

holenderski[edytuj]

meten-mierzyć
pietje
kut

islandzki[edytuj]

Skammtímabinding

japoński[edytuj]

shinkyokushin
Kōri (Japonia) - Japońskie imię Kōri, przeważnie dla płci żeńskiej. Wiele kobiet w tym kraju nosi takie imię, wywodzi ono się od słowa "Kōritsu-teki". Co znaczy "Sprawna".

jidysz[edytuj]

MASZIRA

koreański[edytuj]

litewski[edytuj]

łaciński[edytuj]

omnia possum in eo qui me confortat
vendido → jest po hiszpańsku
jubilo → jest tylko interlingua/iubilo
nomen omen
tenosynovitis nodularis
emissio
licentia poetica
iudico
ventorum diagramma (róża wiatrów)
momento mori
gravitas - jest tylko angielski
vos mos postulo a silicis traba quoniam is est in palus
nunc pro tunc: tak jak obecnie do czasu, zob. [3], [4]
passim - jest polski i angielski
ad nauseam - jest tylko angielski, w którym powinno to być raczej jako użycie wyrażenia obcego
praetermissus - pozwolić obejść, przepuścić, puścić wolno
colloqui - rozmawiać
noli - nie, w zdaniach rozkazujących

niemiecki[edytuj]

norweski[edytuj]

krøvjfpling
skjerf → szalik
ivareta → zadbać, zapewniać
dugnad
melding kundeavtale

perski[edytuj]

☫

być okrutny i iść po trupach do celu

portugalski[edytuj]

negósta Ver-te ao alcance da boca

rosyjski[edytuj]

rumuński[edytuj]

serbski[edytuj]

słowacki[edytuj]

Signifiant

suahili[edytuj]

szwedzki[edytuj]

tajski[edytuj]

turecki[edytuj]

ukraiński[edytuj]

правчиння

węgierski[edytuj]

csiperke - pieczarka kerekítve

włoski[edytuj]

Jeśli coś z włoszczyzny jest używane przez Polaków to najprawdopodobniej określenia muzyczne. Poniżej powybierałem z polskiej wikipedii. Nie usuwam niebieskich, bo nie wiem, czy czasem nie są napisane, ale dla innych języków. Trafiłem np. na grave w czterech językach, byle nie po włosku. Zresztą może dałoby się z tego jakiś słowniczek czy kategorię zrobić. Vasa (dyskusja) 09:07, 15 sie 2011 (CEST)

Oznaczenia tempa: piú poco a poco poco un poco allargando morendo → jest po polsku rallentando rall. ritardando rit. ritenuto stringendo tenuto ten. a tempo tempo primo rubato a battuta alla marcia ritenuto sostenuto

Określenia artykulacyjne: tremolo → jest tylko polski, angielski i esperanto col legno flautando

Figury retoryczne: assimilatio exclamatio interrogatio multiplicatio suspiratio

Notacja muzyczna: a piacere attacca calando crescendo → jest tylko polski, angielski i interlingua da capo al fine diminuendo → jest tylko interlingua glissando perdento portamento → jest po polsku i angielsku

Inne: a vista

inne języki[edytuj]

hausa: maliyo, dan → jest tylko polski, angielski, bośniacki, chorwacki, esperanto, hiszpański, holenderski, indonezyjski, interlingua, kurdyjski, slovio i słoweński
łotewski: piederoso
brakujące znaki paszto: ړ, ڼ, څ, ځ, ښ, ږ, ې, ئ
łotewski: ārā
ນ ,ௐ ,ټ ,ɞ̯
rusiński: tysiač (tysiąc), tychota (spokój), knap (tkacz), štof (tkanina), gombička (przycisk), tysk (tłok), zavzatost (upór)