Wikisłownikarz:Zuiarra/brudnopis2

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego

Czasowniki posiłkowe w języku baskijskim (Aditz laguntzaileak)[edytuj]

Standardowy język baskijski (euskara batua), regulowany przez Królewska Akademia Języka Baskijskiego (Euskaltzaindia), ma 4 czasowniki posiłkowe[1]:

  1. izan
  2. *edun
  3. *edin
  4. *ezan
Czasowniki posiłkowe według trybu i paradygmatu[2][3]
Tryb Paradygmat NOR
(Absolutyw)
Paradygmat NOR-NORI
(Absolutyw-Celownik)
Paradygmat NOR-NORK
(Absolutyw-Ergatyw)
Paradygmat NOR-NORI-NORK
(Absolutyw-Celownik-Ergatyw)
Tryb orzekający: Indikatiboa izan *edun
Tryb przypuszczający: Baldintza
Tryb potencjalny: Ahalera *edin *ezan
Tryb łączący: Subjuntiboa
Tryb rozkazujący: Agintera

Formy czasowników posiłkowych w języku baskijskim (Adizki laguntzaileak)[edytuj]

Paradygmat NOR[edytuj]

Czasownik posiłkowy: izan[edytuj]

izan - NOR kasua
izan - NOR kasua
NOR
Indikatiboa
Tryb orzekający
Oraina
Czas teraźniejszy
Iragana
Czas przeszły
ni
(ja)
naiz nintzen
hi
(ty)
haiz hintzen
hura
(on/ona/ono)
da zen
gu
(my)
gara ginen
zu
(ty/pan/pani)
zara zinen
zuek
(wy)
zarete zineten
haiek
(oni/one)
dira ziren

Czasownik posiłkowy: *edin[edytuj]

Paradygmat NOR-NORI[edytuj]

Czasownik posiłkowy: izan[edytuj]

izan - NOR-NORI kasua
izan - NOR-NORI kasua
NOR-NORI
Tryb orzekający
Indikatiboa
Czas teraźniejszy - Oraina
ni hi hura gu zu zuek haiek
niri hatzait zait zatzaizkit zatzaizkidate zaizkit
hiri natzaik
natzain
zaik
zain
gatzaizkik
gatzaizkin
zaizkik
zaizkin
hari natzaio hatzaio zaio gatzaizkio zatzaizkio zatzaizkiote zaizkio
guri hatzaigu zaigu zatzaizkigu zatzaizkigute zaizkigu
zuri natzaizu zaizu gatzaizkizu zaizkizu
zuei natzaizue zaizue gatzaizkizue zaizkizue
haiei natzaie hatzaie zaie gatzaizkie zatzaizkie zatzaizkiete zaizkie
NOR-NORI
Tryb orzekający
Indikatiboa
Czas przeszły - Iragana
ni hi hura gu zu zuek haiek
niri hintzaidan zitzaidan zintzaizkidan zintzaizkidaten zitzaizkidan
hiri nintzaian
nintzainan
zitzaian
zintzainan
gintzaizkian
gintzaizkinan
zitzaizkian
zitzaizkinan
hari nintzaion hintzaion zitzaion gintzaizkion zintzaizkion zintzaizkioten zitzaizkion
guri hatzaigu hintzaigun zintzaizkigun zintzaizkiguten zitzaizkigun
zuri nintzaizun zitzaizun gintzaizkizun zitzaizkizun
zuei nintzaizuen zitzaizuen gintzaizkizuen zitzaizkizuen
haiei nintzaien hintzaien zitzaien gintzaizkien zintzaizkien zintzaizkieten zitzaizkien

Czasownik posiłkowy: *edin[edytuj]

Paradygmat NOR-NORK[edytuj]

Czasownik posiłkowy: *edun[edytuj]

NOR-NORK
Tryb orzekający
Indikatiboa
Czas teraźniejszy - Oraina
ni hi hura gu zu zuek haiek
nik haut dut zaitut zaituztet ditut
hik nauk
naun
duk
dun
gaituk
gaitun
dituk
ditun
hark nau hau du gaitu zaitu zaituzte ditu
guk haugu dugu zaitugu zaituztegu ditugu
zuk nauzu duzu gaituzu dituzu
zuek nauzue duzue gaituzue dituzue
haiek naute haute dute gaituzte zaituzte zaituztete dituzte
NOR-NORK
Tryb orzekający
Indikatiboa
Czas przeszły - Iragana
ni hi hura gu zu zuek haiek
nik hindudan nuen zintudan zintuztedan nituen
hik ninduan
nindunan
huen gintuan
gintunan
hituen
hark ninduen hinduen zuen gintuen zintuen zintuzten zituen
guk hindugun genuen zintugun zintuztegun genituen
zuk ninduzun zenuen gintuzun zenituen
zuek ninduzuen zenuten gintuzuen zenituzten
haiek ninduten hinduten zuten gintuzten zintuzten zintuzteten zituzten

Czasownik posiłkowy: *ezan[edytuj]

Paradygmat NOR-NORI-NORK[edytuj]

Czasownik posiłkowy: *edun[edytuj]

NOR-NORI-NORK
Tryb orzekający
Indikatiboa
Czas teraźniejszy - Oraina
Liczba pojedyncza Liczba mnoga
niri hiri hari guri zuri zuei haiei niri hiri hari guri zuri zuei haiei
nik diat
dinat
diot dizut dizuet diet nik dizkiat
dizkinat
dizkiot dizkizut dizkizuet dizkiet
hik didak
didan
diok
dion
diguk
digun
diek
dien
hik dizkidak
dizkidan
dizkiok
dizkion
dizkiguk
dizkigun
dizkiek
dizkien
hark dit dik
din
dio digu dizu dizue die hark dizkit dizkik
dizkin
dizkio dizkigu dizkizu dizkizue dizkie
guk diagu
dinagu
diogu dizugu dizuegu diegu guk dizkiagu
dizkinagu
dizkiogu dizkizugu dizkizuegu dizkiegu
zuk didazu diozu diguzu diezu zuk dizkidazu dizkiozu dizkiguzu dizkiezu
zuek didazue diozue diguzue diezue zuek dizkidazue dizkiozue dizkiguzue dizkiezue
haiek didate diate
dinate
diote digute dizute dizuete diete haiek dizkidate dizkiate
dizkinate
dizkiote dizkigute dizkizute dizkizuete dizkiete
NOR-NORI-NORK
Tryb orzekający
Indikatiboa
Czas przeszły - Iragana
Liczba pojedyncza Liczba mnoga
niri hiri hari guri zuri zuei haiei niri hiri hari guri zuri zuei haiei
nik nian
ninan
nion nizun nizuen nien nik nizkian
nizkinan
nizkion nizkizun nizkizuen nizkien
hik hidan hion higun hien hik hizkidan hizkion hizkigun hizkien
hark zidan zian
zinan
zion zigun zizun zizuen zien hark zizkidan zizkian
zizkinan
zizkion zizkigun zizkizun zizkizuen zizkien
guk genian
geninan
genion genizun genizuen genien guk genizkian
genizkinan
genizkion genizkizun genizkizuen genizkien
zuk zenidan zenion zenigun zenien zuk zenizkidan zenizkion zenizkigun zenizkien
zuek zenidaten zenioten zeniguten zenieten zuek zenizkidaten zenizkioten zenizkiguten zenizkieten
haiek zidaten ziaten
zinaten
zioten ziguten zizuten zizueten zieten haiek zizkidaten zizkiaten
zizkinaten
zizkioten zizkiguten zizkizuten zizkizueten zizkieten

Czasownik posiłkowy: *ezan[edytuj]

Przypisy[edytuj]

  1. Ane Odria, Aditz laguntzaileen sailkapena, Sareko Euskal Gramatika
  2. Gontzal Aldai, Adizki laguntzaileak, Sareko Euskal Gramatika
  3. Christiane Bendel, Baskische Grammatik, Hamburg 2006, s. 140-142, ISBN 3-87548-419-3