serce: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian |
Nie podano opisu zmian |
||
| Linia 40: | Linia 40: | ||
: (1.7) ''[[w|W]] [[sam]]ym [[serce|sercu]] [[miasto|miasta]] [[czytać|czytam]] [[to]] [[na]] [[ty|twojej]] [[twarz]]y, / [[w|W]] [[sam]]ym [[serce|sercu]] [[miasto|miasta]] [[coś]] [[się]] [[my|nam]] [[przydarzyć|przydarzy]].''<ref>[[w:Pod Budą|Pod Budą]] ''Piosenka o mojej ulicy'', słowa Andrzej Sikorowski</ref> |
: (1.7) ''[[w|W]] [[sam]]ym [[serce|sercu]] [[miasto|miasta]] [[czytać|czytam]] [[to]] [[na]] [[ty|twojej]] [[twarz]]y, / [[w|W]] [[sam]]ym [[serce|sercu]] [[miasto|miasta]] [[coś]] [[się]] [[my|nam]] [[przydarzyć|przydarzy]].''<ref>[[w:Pod Budą|Pod Budą]] ''Piosenka o mojej ulicy'', słowa Andrzej Sikorowski</ref> |
||
{{składnia}} |
{{składnia}} |
||
: (1.2) serce [[dla]] +{{D}} |
: (1.2) serce [[dla]] + {{D}} |
||
: (1.3) serce [[do]] +{{D}} |
: (1.3) serce [[do]] + {{D}} |
||
{{kolokacje}} |
{{kolokacje}} |
||
: (1.1) [[zawał serca]] |
: (1.1) [[zawał serca]] • serce [[pracować|pracuje]] / [[pompować|pompuje]] [[krew]] / [[bić|bije]] / [[boleć|boli]] / … • [[rytm]] serca • [[komora]] / [[przedsionek]] serca |
||
: (1.2) [[być]] [[bez]] serca, [[nie]] [[mieć]] serca |
: (1.2) [[być]] [[bez]] serca, [[nie]] [[mieć]] serca |
||
: (1.3) [[wkładać]] [[w]] [[coś]] [[wiele]] / [[mało]] / … serca |
: (1.3) [[wkładać]] [[w]] [[coś]] [[wiele]] / [[mało]] / … serca |
||
Wersja z 13:36, 16 lip 2013
serce (język polski)
.jpg)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- (1.1) anat. u ludzi i wielu zwierząt: organ (mięsień), którego praca powoduje przepływ krwi w organizmie; zob. też serce w Wikipedii
- (1.2) przen., pot. współczucie, pozytywne cechy wobec innych, ludzi i zwierząt
- (1.3) przen. zapał, chęć robienia czegoś jak najlepiej
- (1.4) przen., pot. miejsce, gdzie są czyjeś uczucia, często miłości
- (1.5) część dzwonu, która uderza w jego ściany i powoduje dźwięk
- (1.6) przedmiot przypominający serce (1.1) będący symbolem miłości
- (1.7) przen. centrum, najważniejsza część czegoś
- odmiana:
- (1.1-7)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik serce serca dopełniacz serca serc celownik sercu sercom biernik serce serca narzędnik sercem sercami miejscownik sercu sercach wołacz serce serca
- przykłady:
- (1.1) Płazy mają tylko jedną komorę serca.
- (1.2) Zmarły ksiądz miał wiele serca dla bezdomnych dzieci.
- (1.3) Nasi piłkarze nie mają serca do gry.
- (1.4) Informacja o śmierci papieża napełniła bólem serca wielu osób.
- (1.5) Stary dzwon przetopiono na armaty, a serce oddano do muzeum.
- (1.7) W samym sercu miasta czytam to na twojej twarzy, / W samym sercu miasta coś się nam przydarzy.[1]
- kolokacje:
- (1.1) zawał serca • serce pracuje / pompuje krew / bije / boli / … • rytm serca • komora / przedsionek serca
- (1.2) być bez serca, nie mieć serca
- (1.3) wkładać w coś wiele / mało / … serca
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. serdeczność ż
- przym. sercowy, serdeczny
- przysł. sercowo, serdecznie
- związki frazeologiczne:
- kamień komuś spadł z serca • złamać komuś serce • z ręką na sercu • coś leży komuś na sercu • sercem być przy kimś • robić coś z drżeniem serca • serce zamiera z trwogi • serce się rwie do kogoś • serce lgnie do kogoś • mieć serce z kamienia • lwie serce
- etymologia:
- ogólnosłowiańskie (por. czes. srdce, ros. сердце) < czes. srdce (wcześniej istniały w polszczyźnie formy sirce, sierce) < prasł. *sŕdъce < prasł. *sŕdъ (por. litew. širdis) < praindoeur. *k'erd- → środek, wnętrze, serce (skąd także niem. Herz, st.ang. heorte, łac. cor, łac. cordis)[2]
- uwagi:
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) heart; (1.5) clapper
- arabski: (1.1-2, 1.7) قلب ,فؤاد m; (1.7) لب
- aramejski: (1.1) ܠܸܒܵܐ
- baskijski: (1.1) bihotz
- białoruski: (1.1) сэрца n
- bułgarski: (1.1) сърце n
- chorwacki: (1.1-4) srce n
- czeski: (1.1) srdce
- dolnołużycki: (1.1) wutšoba ż
- duński: (1.1) hjerte n
- dzongkha: (1.4) ཐུགས
- esperanto: (1.1, 1.4, 1.7) koro
- fenicki: (1.1) 𐤋𐤁
- fiński: (1.1) sydän
- francuski: (1.1) cœur m
- hebrajski: (1.1) לב m (lew)
- hindi: (1.1) हृदय
- hiszpański: (1.1) corazón m, (1.5) badajo m
- irlandzki: (1.1) croí, chroí
- islandzki: (1.1,2) hjarta n
- jidysz: (1.1) האַרץ n (harc)
- kazachski: (1.1) жүрек
- macedoński: (1.1) срце n
- niemiecki: (1.1) Herz n
- nowogrecki: (1.1) καρδιά ż
- ormiański: (1.1) սիրտ
- polski język migowy: (w zapisie SignWriting)(1.1)
- rosyjski: (1.1,4) сердце n; (1.5) язык m
- rumuński: (1.1) inimă ż
- sanskryt: (1.1) हृदय
- słowacki: (1.1) srdce n
- staroegipski: (1.1,4)
(ỉb) - suahili: (1.1) moyo
- szwedzki: (1.1-4,6,7) hjärta n
- tatarski: (1) yöräk
- turecki: (1.1) yürek
- tybetański: (1.1) སྙིང༌; (1.4) ཐུགས
- ukraiński: (1.1-6) серце n
- włoski: (1.1-4,6,7) cuore m; (1.5) battaglio m
- źródła:
- ↑ Pod Budą Piosenka o mojej ulicy, słowa Andrzej Sikorowski
- ↑ Hasło „serce” w: Izabela Malmor, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Szkolne PWN ParkEdukacja, Warszawa-Bielsko-Biała 2009, ISBN 978-83-262-0146-2, s. 366.