bodaj: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m robot dodaje link do pliku z wymową: polski: Plik:Pl-bodaj.ogg |
etymologia |
||
Linia 4: | Linia 4: | ||
''partykuła'' |
''partykuła'' |
||
: (1.1) ''sygnalizuje wątpliwość mówiącego odnośnie prawdziwości przekazywanych informacji (np. zasłyszanych)'' |
: (1.1) ''sygnalizuje wątpliwość mówiącego odnośnie prawdziwości przekazywanych informacji (np. zasłyszanych)'' |
||
: (1.2) ''sygnalizuje że przedstawione oczekiwania są najmniejszymi dopuszczalnymi'' |
: (1.2) {{przest}} ''sygnalizuje że przedstawione oczekiwania są najmniejszymi dopuszczalnymi'' |
||
: (1.3) ''wprowadza życzenie lub przekleństwo'' |
: (1.3) ''wprowadza życzenie lub przekleństwo'' |
||
''spójnik'' |
''spójnik'' |
||
Linia 31: | Linia 31: | ||
{{frazeologia}} |
{{frazeologia}} |
||
: ''przysłowie:'' [[bodajbyś cudze dzieci uczył]] |
: ''przysłowie:'' [[bodajbyś cudze dzieci uczył]] |
||
{{etymologia}} od [[Bóg|Bog]] [[dać|daj]] (=[[dać|daj]] [[Bóg|Boże]]); (1.3) odpowiada pierwotnemu znaczeniu |
|||
{{etymologia}} |
|||
{{uwagi}} |
{{uwagi}} |
||
{{tłumaczenia}} |
{{tłumaczenia}} |
Wersja z 11:50, 10 lis 2012
bodaj (język polski)
- znaczenia:
partykuła
- (1.1) sygnalizuje wątpliwość mówiącego odnośnie prawdziwości przekazywanych informacji (np. zasłyszanych)
- (1.2) przest. sygnalizuje że przedstawione oczekiwania są najmniejszymi dopuszczalnymi
- (1.3) wprowadza życzenie lub przekleństwo
spójnik
- (2.1) wyraża obojętność wobec wyboru i jednocześnie sugeruje jedno z rozwiązań
- przykłady:
- (1.1) Pojechali bodaj w góry.
- (1.2) Pożycz bodaj stówę.
- (1.2) Czy on cię bodaj przeprosił?
- (1.3) Bodaj go piorun trzasnął!
- (1.3) Bodajbyś się nie urodził!
- (2.1) Kup cokolwiek na obiad, bodaj kurczaka.
- składnia:
- (1.1) Używane na ogół w zdaniu oznajmującym, przed wyraźeniem do którego się odnosi.
- (1.2) Używane na ogół w zdaniu rozkazującym i pytającym, przed wyraźeniem do którego się odnosi.
- (1.3) Zawsze na początku zdania, łączy się z czasownikiem w czasie przeszłym. Jeśli zdanie dotyczy 1,2 os. lub lm, do bodaj dołączana jest odmieniona końcówka -by, a czasownik występuje w 3 os. lp. W 3 os. lp końcówka -by jest dołączana fakultatywnie.
- (2.1) Przed bodaj stawia się przecinek. Spójnik przyłącza do zdania składnik, ale nie całe zdanie podrzędne. Zwykle używany z czasownikiem w trybie rozkazującym.
- synonimy:
- (1.1) bodajże, chyba, podobno
- (1.2) choć, choćby, przynajmniej
- (1.3) bodajby, niech, a niech, oby, żeby
- (2.1) bodajby, choćby, chociażby
- antonimy:
- antonimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- przysłowie: bodajbyś cudze dzieci uczył
- uwagi:
- tłumaczenia:
- źródła: