bodaj: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Olafbot (dyskusja | edycje)
dodanie sekcji antonimy; sortowanie sekcji
Linia 27: Linia 27:
: (1.3) [[bodajby]], [[niech]], [[a]] [[niech]], [[oby]], [[żeby]]
: (1.3) [[bodajby]], [[niech]], [[a]] [[niech]], [[oby]], [[żeby]]
: (2.1) [[bodajby]], [[choćby]], [[chociażby]]{{antonimy}}
: (2.1) [[bodajby]], [[choćby]], [[chociażby]]{{antonimy}}
{{antonimy}}
{{pokrewne}}
{{pokrewne}}
{{frazeologia}}
{{frazeologia}}

Wersja z 18:27, 21 wrz 2010

bodaj (język polski)

wymowa:
znaczenia:

partykuła

(1.1) sygnalizuje wątpliwość mówiącego odnośnie prawdziwości przekazywanych informacji (np. zasłyszanych)
(1.2) sygnalizuje że przedstawione oczekiwania są najmniejszymi dopuszczalnymi
(1.3) wprowadza życzenie lub przekleństwo

spójnik

(2.1) wyraża obojętność wobec wyboru i jednocześnie sugeruje jedno z rozwiązań
odmiana:
przykłady:
(1.1) Pojechali bodaj w góry.
(1.2) Pożycz bodaj stówę.
(1.2) Czy on cię bodaj przeprosił?
(1.3) Bodaj go piorun trzasnął!
(1.3) Bodajbyś się nie urodził!
(2.1) Kup cokolwiek na obiad, bodaj kurczaka.
składnia:
(1.1) Używane na ogół w zdaniu oznajmującym, przed wyraźeniem do którego się odnosi.
(1.2) Używane na ogół w zdaniu rozkazującym i pytającym, przed wyraźeniem do którego się odnosi.
(1.3) Zawsze na początku zdania, łączy się z czasownikiem w czasie przeszłym. Jeśli zdanie dotyczy 1,2 os. lub lm, do bodaj dołączana jest odmieniona końcówka -by, a czasownik występuje w 3 os. lp. W 3 os. lp końcówka -by jest dołączana fakultatywnie.
(2.1) Przed bodaj stawia się przecinek. Spójnik przyłącza do zdania składnik, ale nie całe zdanie podrzędne. Zwykle używany z czasownikiem w trybie rozkazującym.
kolokacje:
synonimy:
(1.1) bodajże, chyba, podobno
(1.2) choć, choćby, przynajmniej
(1.3) bodajby, niech, a niech, oby, żeby
(2.1) bodajby, choćby, chociażby
antonimy:
antonimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
przysłowie: bodajbyś cudze dzieci uczył
etymologia:
uwagi:
tłumaczenia:
źródła: