-ek

-ek (język polski)

wymowa:

IPA: [ɛk], AS: [ek]

znaczenia:

przyrostek

(1.1) tworzy zdrobnienia rzeczowników rodzaju męskiego

odmiana:

(1.1)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	-ek	-ki / -kowie
dopełniacz	-ku / -ka	-ków
celownik	-kowi	-kom
biernik	-ek / -ka	-ki / -ków
narzędnik	-kiem	-kami
miejscownik	-ku	-kach
wołacz	-ku	-ki / -kowie

przykłady:

(1.1) domek, piesek, Piotrek

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.1) -ik, -unio

antonimy:

(1.1) -isko

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

przyr. -ka, -ko

związki frazeologiczne:

etymologia:

prasł. *-kъ

uwagi:

Współcześnie używane głównie do tworzenia zdrobnień od wyrazów zakończonych na „-k”, „-g”, „-ch” i „-r”, wyrazów z ruchomym „e”, wyrazów z głoskami „-y-” i „-i-” w temacie oraz wyrazów rodzaju męskoosobowego. (Te ostatnie zazwyczaj w liczbie mnogiej są używane w postaci form deprecjatywnych). W innych przypadkach bardziej produktywny jest przyrostek „-ik”.

Formy niektórych przypadków wyrazów utworzonych przy użyciu tego przyrostka zależą od konkretnego wyrazu.

Formą dopełniacza liczby pojedynczej jest zawsze „-ka” w wyrazach rodzaju męskozwierzęcego i męskoosobowego.

Formą biernika liczby pojedynczej jest zawsze „-ek” w wyrazach r. męskorzeczowego „-ka” w wyrazach r. męskozwierzęcego i męskoosobowego.

Formą mianownika i wołacza liczby mnogiej jest zawsze „-ki” w wyrazach r. męskorzeczowego i męskozwierzęcego. W wyrazach r. męskoosobowego taka forma jest formą deprecjatywną, formą standardową jest „-kowie”.

Formą biernika liczby mnogiej jest „-ków” w wyrazach r. męskoosobowego, a w pozostałych – „-ki”.

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) le, et
• esperanto: (1.1) -et-
• francuski: (1.1) et
• łaciński: (1.1) lus
• niemiecki: (1.1) -chen, -lein
• rosyjski: (1.1) ик
• włoski: (1.1) ello, etto

źródła: