Aneks:Język polski - koniugacja VIb: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Aneks:Język polski - koniugacja VIb przeniesiono do aneks:Język polski - koniugacja VIb
Equadus (dyskusja | edycje)
HTML ==> wikitable
Linia 5: Linia 5:
W trybie rozkazującym występuje zmiana "o" na "ó" w temacie (o ile występuje). Pozostałe części tematu nie zmieniają się.
W trybie rozkazującym występuje zmiana "o" na "ó" w temacie (o ile występuje). Pozostałe części tematu nie zmieniają się.


<table style="text-align:center;" border>
<tr><th rowspan="2" colspan="2">Forma</th><th colspan="3">Liczba pojedyncza</th><th colspan="3">Liczba mnoga</th></tr>
<tr><th width="12%">1 os.</th><th width="12%">2 os.</th><th width="12%">3 os.</th>
<th width="12%">1 os.</th><th width="12%">2 os.</th><th width="12%">3 os.</th></tr>
<tr><th colspan="2">Bezokolicznik</td><td colspan="13">~yć<br />''wierzyć''</td></tr>
<tr><th colspan="2">Czas teraźniejszy (ndok.) lub przyszły prosty* (dok.)</td><td>~ę<br />''wierzę''</td><td>~ysz<br />''wierzysz''</td><td>~y<br />''wierzy''</td><td>~ymy<br />''wierzymy''</td><td>~ycie<br />''wierzycie''</td><td>~ą<br />''wierzą''</td></tr>


{| class="wikitable" style="text-align:center;" border
<!-- pierwszy rzad czasu przeszlego, rodzaj meski i męskoosob. -->
! rowspan="2" colspan="2" | Forma
<tr><th rowspan="3">Czas przeszły</td><td>''m''</td><td>~yłem<br />''wierzyłem''</td><td>~yłeś<br />''wierzyłeś''</td><td>~ył<br />''wierzył''</td><td> ~yliśmy<br />''wierzyliśmy''</td><td>~yliście<br />''wierzyliście''</td><td>~yli<br />''wierzyli''</td></tr>
! colspan="3" | Liczba pojedyncza
<!-- pierwszy rzad czasu przeszlego, rodzaj żeński -->
! colspan="3" | Liczba mnoga
<tr><td>''f''</td><td>~yłam<br />''wierzyłam''</td><td>~yłaś<br />''wierzyłaś''</td><td>~yła<br />''wierzyła''</td><td rowspan="2"> ~yłyśmy<br />''wierzyłyśmy''</td><td rowspan="2">~yłyście<br />''wierzyłyście''</td><td rowspan="2">~yły<br />''wierzyły''</td></tr>
|-
<!-- pierwszy rzad czasu przeszlego, rodzaj nijaki -->
! width="12%" | 1 os.
<tr><td>''n''</td><td>-</td><td>-</td><td>~yło<br />''wierzyło''</td></tr>
! width="12%" | 2 os.
<!-- koniec czasu przeszlego -->
! width="12%" | 3 os.

! width="12%" | 1 os.
<tr><th colspan="2">Forma bezosobowa czasu przeszłego</td><td colspan="6">~ono<br />''wierzono''</td></tr>
! width="12%" | 2 os.
<tr><th colspan="2">Tryb rozkazujący</td><td>-</td><td>~<br />''wierz''</td><td>-</td><td>~my<br />''wierzmy''</td><td>~cie<br />''wierzcie''</td><td>-</td></tr>
! width="12%" | 3 os.

|-
<!-- pierwszy rzad trybu przyp., rodzaj meski i męskoosob. -->
! colspan="2" | Bezokolicznik
<tr><th rowspan="3">Tryb przypuszczający</td><td>''m''</td><td>~yłbym<br />''wierzyłbym''</td><td>~yłbyś<br />''wierzyłbyś''</td><td>~yłby<br />''wierzyłby''</td><td> ~ylibyśmy<br />''wierzylibyśmy''</td><td>~ylibyście<br />''wierzylibyście''</td><td>~yliby<br />''wierzyliby''</td></tr>
| colspan="13" | ~yć<br />''wierzyć''
<!-- pierwszy rzad trybu przyp., rodzaj żeński -->
|-
<tr><td>''f''</td><td>~yłabym<br />''wierzyłabym''</td><td>~yłabyś<br />''wierzyłabyś''</td><td>~yłaby<br />''wierzyłaby''</td><td rowspan="2"> ~yłybyśmy<br />''wierzyłybyśmy''</td><td rowspan="2">~yłybyście<br />''wierzyłybyście''</td><td rowspan="2">~yłyby<br />''wierzyłyby''</td></tr>
! colspan="2" | Czas teraźniejszy (ndok.) lub przyszły prosty* (dok.)
<!-- pierwszy rzad trybu przyp., rodzaj nijaki -->
| ~ę<br />''wierzę''
<tr><td>''n''</td><td>-</td><td>-</td><td>~yłoby<br />''wierzyłoby''</td></tr>
| ~ysz<br />''wierzysz''
<!-- koniec trybu przypuszcz. -->
| ~y<br />''wierzy''

| ~ymy<br />''wierzymy''
<!-- imieslowy przym. czynne -->
| ~ycie<br />''wierzycie''
<tr><th rowspan="3">Imiesłów przymiotnikowy czynny**</td><td>''m''</td><td colspan="6">~ący<br />''wierzący''</td></tr>
| ~ą<br />''wierzą''
<!-- pierwszy rzad imieslowów, rodzaj żeński -->
|-
<tr><td>''f''</td><td colspan="3">~ąca<br />''wierząca''</td><td rowspan="2" colspan="3"> ~ące<br />''wierzące''</td></tr>
! rowspan="3" | Czas przeszły
<!-- pierwszy rzad imieslowów, rodzaj nijaki -->
! ''m''
<tr><td>''n''</td><td>-</td><td>-</td><td>~ące<br />''wierzące''</td></tr>
| ~yłem<br />''wierzyłem''
<!-- koniec imieslowów przym. czyn. -->
| ~yłeś<br />''wierzyłeś''

| ~ył<br />''wierzył''
<!-- imieslowy przym. bierne -->
| ~yliśmy<br />''wierzyliśmy''
<tr><th rowspan="3">Imiesłów przymiotnikowy bierny (ndok.) lub imiesłów przymiotnikowy przeszły (dok.)**</td><td>''m''</td><td colspan="3">~ony<br />''wierzony''</td><td colspan="3">~eni<br />''wierzeni''</td></tr>
| ~yliście<br />''wierzyliście''
<!-- pierwszy rzad imieslowów biernych, rodzaj żeński -->
| ~yli<br />''wierzyli''
<tr><td>''f''</td><td colspan="3">~ona<br />''wierzona''</td><td rowspan="2" colspan="3">~one<br />''wierzone''</td></tr>
|-
<!-- pierwszy rzad imieslowów biernych, rodzaj nijaki -->
! ''f''
<tr><td>''n''</td><td>-</td><td>-</td><td>~one<br />''wierzone''</td></tr>
| ~yłam<br />''wierzyłam''
<!-- koniec imieslowów przym. biernych -->
| ~yłaś<br />''wierzyłaś''

| ~yła<br />''wierzyła''
<tr><th colspan="2">Imiesłów przysłówkowy współczesny</td><td colspan="6">~ąc<br />''wierząc''</td></tr>
| rowspan="2" | ~yłyśmy<br />''wierzyłyśmy''
<tr><th colspan="2">Imiesłów przysłówkowy uprzedni (dok.)</td><td colspan="6">~ywszy<br />(''uwierzywszy'')</td></tr>
| rowspan="2" | ~yłyście<br />''wierzyłyście''
<tr><th colspan="2">Rzeczownik odczasownikowy</td><td colspan="6">~enie<br />''wierzenie''</td></tr>
| rowspan="2" | ~yły<br />''wierzyły''

|-
</table>
! ''n''
| -
| -
| ~yło<br />''wierzyło''
|-
! colspan="2" | Forma bezosobowa czasu przeszłego
| colspan="6" | ~ono<br />''wierzono''
|-
! colspan="2" | Tryb rozkazujący
| -
| ~<br />''wierz''
| -
| ~my<br />''wierzmy''
| ~cie<br />''wierzcie''
| -
|-
! rowspan="3" | Tryb przypuszczający
! ''m''
| ~yłbym<br />''wierzyłbym''
| ~yłbyś<br />''wierzyłbyś''
| ~yłby<br />''wierzyłby''
| ~ylibyśmy<br />''wierzylibyśmy''
| ~ylibyście<br />''wierzylibyście''
| ~yliby<br />''wierzyliby''
|-
! ''f''
| ~yłabym<br />''wierzyłabym''
| ~yłabyś<br />''wierzyłabyś''
| ~yłaby<br />''wierzyłaby''
| rowspan="2" | ~yłybyśmy<br />''wierzyłybyśmy''
| rowspan="2" | ~yłybyście<br />''wierzyłybyście''
| rowspan="2" | ~yłyby<br />''wierzyłyby''
|-
! ''n''
| -
| -
| ~yłoby<br />''wierzyłoby''
|-
! rowspan="3" | Imiesłów przymiotnikowy czynny**
! ''m''
| colspan="6" | ~ący<br />''wierzący''
|-
! ''f''
| colspan="3" | ~ąca<br />''wierząca''
| rowspan="2" colspan="3" | ~ące<br />''wierzące''
|-
! ''n''
| -
| -
| ~ące<br />''wierzące''
|-
! rowspan="3" | Imiesłów przymiotnikowy bierny (ndok.) lub imiesłów przymiotnikowy przeszły (dok.)**
! ''m''
| colspan="3" | ~ony<br />''wierzony''
| colspan="3" | ~eni<br />''wierzeni''
|-
! ''f''
| colspan="3" | ~ona<br />''wierzona''
| rowspan="2" colspan="3" | ~one<br />''wierzone''
|-
! ''n''
| -
| -
| ~one<br />''wierzone''
|-
! colspan="2" | Imiesłów przysłówkowy współczesny
| colspan="6" | ~ąc<br />''wierząc''
|-
! colspan="2" | Imiesłów przysłówkowy uprzedni (dok.)
| colspan="6" | ~ywszy<br />(''uwierzywszy'')
|-
! colspan="2" | Rzeczownik odczasownikowy
| colspan="6" | ~enie<br />''wierzenie''
|}


{{KoniugacjaWyjasnienia}}
{{KoniugacjaWyjasnienia}}

Wersja z 17:06, 7 mar 2007

Spis treści aneksu | Język polski | Indeks:Hasła w języku polskim

Według koniugacji VI odmieniają się czasowniki, które w bezokoliczniku kończą się na "~yć". Odmiany "VIa" i "VIb" różnią się tym, że w odmianie VIa ostatnia spółgłoska tematu jest zmiękczona.

W trybie rozkazującym występuje zmiana "o" na "ó" w temacie (o ile występuje). Pozostałe części tematu nie zmieniają się.


Forma Liczba pojedyncza Liczba mnoga
1 os. 2 os. 3 os. 1 os. 2 os. 3 os.
Bezokolicznik ~yć
wierzyć
Czas teraźniejszy (ndok.) lub przyszły prosty* (dok.)
wierzę
~ysz
wierzysz
~y
wierzy
~ymy
wierzymy
~ycie
wierzycie

wierzą
Czas przeszły m ~yłem
wierzyłem
~yłeś
wierzyłeś
~ył
wierzył
~yliśmy
wierzyliśmy
~yliście
wierzyliście
~yli
wierzyli
f ~yłam
wierzyłam
~yłaś
wierzyłaś
~yła
wierzyła
~yłyśmy
wierzyłyśmy
~yłyście
wierzyłyście
~yły
wierzyły
n - - ~yło
wierzyło
Forma bezosobowa czasu przeszłego ~ono
wierzono
Tryb rozkazujący - ~
wierz
- ~my
wierzmy
~cie
wierzcie
-
Tryb przypuszczający m ~yłbym
wierzyłbym
~yłbyś
wierzyłbyś
~yłby
wierzyłby
~ylibyśmy
wierzylibyśmy
~ylibyście
wierzylibyście
~yliby
wierzyliby
f ~yłabym
wierzyłabym
~yłabyś
wierzyłabyś
~yłaby
wierzyłaby
~yłybyśmy
wierzyłybyśmy
~yłybyście
wierzyłybyście
~yłyby
wierzyłyby
n - - ~yłoby
wierzyłoby
Imiesłów przymiotnikowy czynny** m ~ący
wierzący
f ~ąca
wierząca
~ące
wierzące
n - - ~ące
wierzące
Imiesłów przymiotnikowy bierny (ndok.) lub imiesłów przymiotnikowy przeszły (dok.)** m ~ony
wierzony
~eni
wierzeni
f ~ona
wierzona
~one
wierzone
n - - ~one
wierzone
Imiesłów przysłówkowy współczesny ~ąc
wierząc
Imiesłów przysłówkowy uprzedni (dok.) ~ywszy
(uwierzywszy)
Rzeczownik odczasownikowy ~enie
wierzenie

* Czasowniki niedokonane tworzą czas przyszły złożony przez użycie odpowiedniej formy czasownika być w czasie przyszłym i swojej odpowiedniej formy czasu przeszłego w 3. osobie („będę czytał”, „będę czytała”, „będziesz czytał” itd.) lub przez użycie odpowiedniej formy czasownika być w czasie przyszłym i bezokolicznika („będę czytać”, „będziesz czytać” itd.). Czasowniki dokonane nie tworzą czasu teraźniejszego.

** Imiesłowy ulegają deklinacji takiej samej, jak przymiotniki. Zobacz też: Aneks:Język polski - przymiotniki

Skróty: dk. – forma występuje dla czasowników dokonanych; ndk. – forma występuje dla czasowników niedokonanych; m – rodzaj męski; ż – rodzaj żeński; n – rodzaj nijaki.

Wyjaśnienie: w języku polskim, w liczbie mnogiej, występują dwa rodzaje: rodzaj męskoosobowy i niemęskoosobowy. Dla zachowania przejrzystości tabelki, formy czasowników tych osób zostały przypisane do rzędu rodzaju męskiego liczby pojedynczej (rodzaj męskoosobowy) oraz do rzędu rodzajów żeńskiego i nijakiego (rodzaj niemęskoosobowy).