Aneks:Język polski - koniugacja VIb: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Szwejk (dyskusja | edycje)
Nie podano opisu zmian
 
Linia 54: Linia 54:


{{msg:KoniugacjaWyjasnienia}}
{{msg:KoniugacjaWyjasnienia}}
[[Kategoria:Gramatyka języka polskiego]]

Wersja z 01:44, 13 cze 2004

Spis treści aneksu | Język polski | Indeks:Hasła w języku polskim

Według koniugacji VI odmieniają się czasowniki, które w bezokoliczniku kończą się na "~yć". Odmiany "VIa" i "VIb" różnią się tym, że w odmianie VIa ostatnia spółgłoska tematu jest zmiękczona.

W trybie rozkazującym występuje zmiana "o" na "ó" w temacie (o ile występuje). Pozostałe części tematu nie zmieniają się.

FormaLiczba pojedynczaLiczba mnoga
1 os.2 os.3 os. 1 os.2 os.3 os.
Bezokolicznik~yć
wierzyć
Czas teraźniejszy (ndok.) lub przyszły prosty* (dok.)
wierzę
~ysz
wierzysz
~y
wierzy
~ymy
wierzymy
~ycie
wierzycie

wierzą
Czas przeszłym~yłem
wierzyłem
~yłeś
wierzyłeś
~ył
wierzył
~yliśmy
wierzyliśmy
~yliście
wierzyliście
~yli
wierzyli
f~yłam
wierzyłam
~yłaś
wierzyłaś
~yła
wierzyła
~yłyśmy
wierzyłyśmy
~yłyście
wierzyłyście
~yły
wierzyły
n--~yło
wierzyło
Forma bezosobowa czasu przeszłego~ono
wierzono
Tryb rozkazujący-~
wierz
-~my
wierzmy
~cie
wierzcie
-
Tryb przypuszczającym~yłbym
wierzyłbym
~yłbyś
wierzyłbyś
~yłby
wierzyłby
~ylibyśmy
wierzylibyśmy
~ylibyście
wierzylibyście
~yliby
wierzyliby
f~yłabym
wierzyłabym
~yłabyś
wierzyłabyś
~yłaby
wierzyłaby
~yłybyśmy
wierzyłybyśmy
~yłybyście
wierzyłybyście
~yłyby
wierzyłyby
n--~yłoby
wierzyłoby
Imiesłów przymiotnikowy czynny**m~ący
wierzący
f~ąca
wierząca
~ące
wierzące
n--~ące
wierzące
Imiesłów przymiotnikowy bierny (ndok.) lub imiesłów przymiotnikowy przeszły (dok.)**m~ony
wierzony
~eni
wierzeni
f~ona
wierzona
~one
wierzone
n--~one
wierzone
Imiesłów przysłówkowy współczesny~ąc
wierząc
Imiesłów przysłówkowy uprzedni (dok.)~ywszy
(uwierzywszy)
Rzeczownik odczasownikowy~enie
wierzenie

* Czasowniki niedokonane tworzą czas przyszły złożony przez użycie odpowiedniej formy czasownika być w czasie przyszłym i swojej odpowiedniej formy czasu przeszłego w 3. osobie („będę czytał”, „będę czytała”, „będziesz czytał” itd.) lub przez użycie odpowiedniej formy czasownika być w czasie przyszłym i bezokolicznika („będę czytać”, „będziesz czytać” itd.). Czasowniki dokonane nie tworzą czasu teraźniejszego.

** Imiesłowy ulegają deklinacji takiej samej, jak przymiotniki. Zobacz też: Aneks:Język polski - przymiotniki

Skróty: dk. – forma występuje dla czasowników dokonanych; ndk. – forma występuje dla czasowników niedokonanych; m – rodzaj męski; ż – rodzaj żeński; n – rodzaj nijaki.

Wyjaśnienie: w języku polskim, w liczbie mnogiej, występują dwa rodzaje: rodzaj męskoosobowy i niemęskoosobowy. Dla zachowania przejrzystości tabelki, formy czasowników tych osób zostały przypisane do rzędu rodzaju męskiego liczby pojedynczej (rodzaj męskoosobowy) oraz do rzędu rodzajów żeńskiego i nijakiego (rodzaj niemęskoosobowy).