Portal:Jidysz/pl/project.news
Najnowsze wiadomości[edytuj]
14 września 2008[edytuj]
Osoby pragnące pogłębiać swoją znajomość języka jidysz informujemy, iż regularnie co tydzień w Warszawie odbywa się לייענקרײַז (pol. koło czytelnicze). Celem spotkań koła jest nie tylko czytanie na głos – i przez to osłuchanie się z językiem – wybranych dzieł literatury jidysz, lecz też dyskusje na różne tematy: językowe, gramatyczne, kulturalne, wymiana poglądów i doświadczeń oraz integracja środowiska jidyszystycznego w Warszawie. Wszystkich chętnych serdecznie zapraszamy! Więcej informacji można znaleźć na stronie: jidysz.net.
7 września 2008[edytuj]
Dziś, Polskie Radio uruchomiło pierwszą po wojnie audycję w języku jidysz. Audycja zatytułowana “נײַע כוואַליעס” (pol. nowe fale) nadawana będzie co dwa tygodnie w niedziele na falach sekcji hebrajskiej Polskiego Radia dla Zagranicy. Program rozgłośni poza drogą radiową dostępny jest także online na żywo, a wybrane audycje, w tym “נײַע כוואַליעס”, również w archiwum rozgłośni. Po więcej informacji zapraszamy na strony Polskiego Radia dla Zagranicy.
24 kwietnia 2008[edytuj]
Biblioteka Uniwersytecka we Frankfurcie nad Menem (Universitätsbibliothek Frankfurt am Main) udostępniła w postaci cyfrowej około 800 książek w jidysz w ramach projektu digitalizacji druków żydowskich. Księgozbiór zawiera wiele rzadkich i cennych pozycji. Najstarsze druki pochodzą z połowy XVI w. (np. wydane w Cremonie tłumaczenie Pięcioksięgu z roku 1560), najnowsze zaś z początków wieku XX. Ogółem 622 znajdujące się w nim tytuły opublikowano przed 1900 rokiem. Znajdziemy wśród nich całą gamę tematyczną: począwszy od religijnej literatury kobiecej (np. różne wydania słynnego „צאנה וראנה” cene urene), modlitewników, tekstów liturgicznych oraz prac na temat zwyczajów religijnych, poprzez praktyczne przewodniki dotyczące medycyny, nauki i edukacji, a skończywszy na legendach, kronikach i tłumaczeniach znanych tekstów na jidysz (np. kilka wydań „Baśni tysiąca i jednej nocy”). Książki pochodzące z przełomu XIX i XX wieku obejmują prace słynnych klasyków literatury jidysz, takich jak Icchok Lejb Perec, Szolem Alejchem czy Szolem Asz. Jedyną niedogodność może stanowić wyszukiwarka, w której musimy stosować dość dziwną, opartą na niemieckim, transliterację. Tak więc, chcąc odszukać poszczególne wydania cene urene musimy szukać se'ena u-re'ena.
12 marca 2008[edytuj]
Od dziś przy pomocy די ייִדישע שרײַבמאַשינקע można uzyskać kodowanie w 100% zgodne z zasadami przyjętymi w naszym projekcie. Chcąc przekonwertować tekst stosując romanizację YIVO na odpowiednie znaki Unicode należy w polu Input form zaznaczyć opcję YIVO transcription, w polu Output form wybrać Unicode, w Spelling rules zanzaczyć YIVO, a w Unicode output opcję Unicode entities. Tak przekonwertowany tekst można śmiało kopiować do Wikisłownika czy Wikibooks nie obawiając się późniejszych problemów z wyszukiwarką czy poprawnym sortowaniem. Program, którego autorem jest Refoyl Finkl, umożliwia też konwersję w obydwie strony pomiędzy wieloma innymi stronami kodowymi, formatami zapisu a nawet systemami ortograficznymi (YIVO i Oksfordzki), stosowanych na różnych platformach czy w grupach społecznych. Program jest udostępniony na wolnej licencji a źródła można pobrać ze strony.
21 grudnia 2007[edytuj]
kolekcja dzieł jidysz w Polonie[edytuj]
Biblioteka Narodowa we współpracy z Fundacją Shalom przygotowała w Cyfrowej Bibliotece Narodowej Polona nową kolekcję tematyczną „Literatura jidysz”. Obecnie udostępniono ponad 50 zeskanowanych pozycji. Jednak z początkiem nadchodzącego roku planowane jest poszerzenie kolekcji do około 200. Kolekcja dodatkowo wzbogacona jest o biogramy najważniejszych twórców opracowane w języku polskim i angielskim. Ze względu na obowiązujące w Polsce prawo autorskie w kolekcji na razie nie znajdą się niektóre niezwykle ważne pozycje, często lepiej znanych autorów, takich jak na przykład wybitny pisarz, noblista I. B. Singer. Można natomiast zapoznać się z twórczością m.in. An-Skiego, Abrahama Goldfadena, Icchoka Lejba Pereca, Szolem Alejchema i wielu innych. Docelowo zbiory mają być dostępne również w Portalu Biblioteki Europejskiej.
8 grudnia 2007[edytuj]
prezent na chanukę[edytuj]
Nakładem krakowskiego wydawnictwa Szolem Alejchem ukazał się na dniach pierwszy drukowany powojenny dwukierunkowy słownik polsko ↔ jidysz. Jego autorem jest krakowska judaistaka Julia Makosz. Słownik zawiera około 12 tysięcy haseł, w każdej z trzech części: polsko-jidysz; jidysz-polski (alfabetem hebrajskim); jidysz-polski (transkrypcja). Dodatkowo zawarto w nim podstawowe wskazówki dotyczące wymowy i gramatyki. Słownik adresowany jest przede wszytkim do odbiorców polskojęzycznych uczących się jidysz.
- Makosz Julia, Słownik polsko-jidysz jidysz-polski, Kraków, Szolem Alejchem 2007 (ISBN 978-83-914036-5-5)
23 października 2007[edytuj]
"Sitarzowa" – bezpłatnie i online[edytuj]
Dnia 19 października w serwisie Forum Żydów Polskich udostępniono do pobrania w formacie PDF - pozycję Magdaleny Sitarz, Jidysz - podręcznik nauki języka dla początkujących wydanej drukiem w roku 1995 przez Uniwersytet Jagieloński. Podręcznik drukiem od dawna był już niedostępny na rynku. Tym bardziej cieszy fakt, iż zdecydowano się go udostępnić bezpłatnie szerszym rzeszom zainteresowanych. Podręcznik składa się z 30 lekcji obejmujących czytanki, dialogi oraz część zawierającą tablice gramatyczne oraz, swego czasu największy, współczesny słowniczek jidysz-polski.
21 października 2007[edytuj]
jidysz w kinie[edytuj]
W dniach 23-25 października, w Łodzi, odbędzie się druga edycja filmowego Festiwalu Kultury Jidysz organizowanego przez Fundację Ochrony Dziedzictwa Kultury Żydów „Wspólne Korzenie”. Więcej informacji oraz program na stronie festiwalu.
17 października 2007[edytuj]
domeny jidysz w Szwecji...[edytuj]
Od dnia 6 września można rejestrować domeny .se zapisane we wszystkich pięciu oficjalnych językach mniejszościowych Szwecji, w tym jidysz, a także po duńsku, farersku, islandzku i norwesku. Dzięki dokonanym zmianom w domenie .se można teraz rejestrować nazwy zawierające aż 242 różnych znaków Unicode. IDNy (International Domain Names) powinny być prawidłowo rozpoznawane przez większość najpopularniejszych przeglądarek internetowych. Kłopot mogą jednak sprawić w adresach poczty elektronicznej. Na dzień dzisiejszy nie ma jeszcze ogólnie przyjętej normy używania IDNów w adresach emailowych.
...i na świecie[edytuj]
Nie mniejszą niespodziankę przygotował też ICANN (Internet Corporation for Assigned Names and Numbers). 15 października uruchomiono testowy program, który docelowo pozwoli użytkownikom Internetu używać nazw domen najwyższego poziomu (top-level domains) w językach wykorzystujących różne zestawy znaków a nie, tak jak do tej pory, tylko tych z tabeli ASCII. Na pierwszy ogień poszło 11 języków, w tym także jidysz. Domeny testowe utworzono wykorzystując słowo test zapisane w każdym z nich. Więcej informacji na stronie http://idn.icann.org/ lub... http://בײַשפּיל.טעסט. Czyż nie wygląda to słodko!? :)