trzy
trzy (język polski)
- znaczenia:
liczebnik główny (porządkowy: trzeci • zbiorowy: troje)
rzeczownik, rodzaj nijaki
- odmiana:
- (1.1)
- przykłady:
- (1.1) Przy stole stoją trzy krzesła. Na tych krzesłach siedzi trzech panów (= siedzą trzej panowie).
- (1.1) Na jeziorze pływają trzy kaczki. Nakarmimy te trzy kaczki?
- (2.1) Wykaligrafowałem na okładce ozdobne trzy.
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) Trzej Królowie
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. trzeci mos/mrz, trojak mrz, trójka ż, trójeczka ż, trójca ż, trojaczek m, potrajanie n, trojenie n, trojaczki nmos, Trjan m, Trojak m, trójniak m, trójnik m, troistość ż, trojakość ż, potrójność ż
- czas. troić się, potrajać, potroić, roztroić, roztrajać
- przym. potrójny, trojaki, troisty, trzeci
- przysł. potrójnie, trojako, troiście
- licz. troje, trzeci, trojaki
- tem. słow. trój-, trzecio-, trzy-
- związki frazeologiczne:
- bredzić trzy po trzy / klepać trzy po trzy / mówić trzy po trzy / pleść trzy po trzy • do trzech razy sztuka • dzień trzech wiedźm • gdzie dwóch Polaków, tam trzy zdania • płot trzy lata, kot trzy płoty, koń trzy koty • trzy mądre małpy • trzy karty • u dobrego męża żoneczka jak róża, a u złego draba we trzy lata baba • wtrącać swoje trzy grosze
- etymologia:
- uwagi:
- W rodzaju męskoosobowym używa się formy mianownika „trzej” (np. trzej chłopcy) lub dopełniacza z czasownikiem lp „trzech” (np. trzech chłopców), a w bierniku „trzech”.
- W rodzaju niemęskoosobowym używa się w mianowniku i bierniku „trzy”.
- Pierwotnie wyraz trzy był przymiotnikiem[1].
- zobacz też: jeden • dwa • cztery • pięć • sześć • siedem • osiem • dziewięć • dziesięć
- por. tercet • trio • trója • trójka • trojka • trójeczka • trojaki • potrójny • troić • potroić
- tłumaczenia:
- abchaski: (1.1) хԥа
- afrykanerski: (1.1) drie
- alabama: (1.1) tótchìina
- albański: (1.1) tre
- angielski: (1.1) three
- arabski: (1.1) ثَلَاثَة (ṯalāṯa), تلاتة (talāta)
- asamski: (1.1) তিনি (tini)
- awarski: (1.1) лъабго
- azerski: (1.1) üç
- baskijski: (1.1) hiru
- bengalski: (1.1) তিন (tin)
- białoruski: (1.1) тры
- birmański: (1.1) သုံး (thôn)
- bretoński: (1.1) tri
- bułgarski: (1.1) три
- cebuano: (1.1) tuló, tres
- chiński standardowy: (1.1) 三 (sān)
- chorwacki: (1.1) trȋ
- czeczeński: (1.1) кхоъ
- czeski: (1.1) tři
- dolnołużycki: (1.1) tśi
- dolnoniemiecki: (1.1) dree
- duński: (1.1) tre
- esperanto: (1.1) tri
- estoński: (1.1) kolm
- farerski: (1.1) tríggir
- fidżyjski: (1.1) tolu
- fiński: (1.1) kolme
- francuski: (1.1) trois
- fryzyjski: (1.1) trije
- gocki: (1.1) 𐌸𐍂𐌴𐌹𐍃 (þreis)
- górnołużycki: (1.1) tři
- gruziński: (1.1) სამი (sami)
- gudźarati: (1.1) ત્રણ
- hawajski: (1.1) kolu, ʻekolu, ʻakolu
- hebrajski: (1.1) שְׁלֹשָׁה (sz'loszah) m, שָׁלוֹשׁ (szalosz) ż
- hindi: (1.1) तीन (tīna)
- hiszpański: (1.1) tres
- ido: (1.1) tri
- ilokano: (1.1) tallo
- indonezyjski: (1.1) tiga
- interlingua: (1.1) tres
- irlandzki: (1.1) trí
- islandzki: (1.1) þrír
- jaćwieski: (1.1) tris
- japoński: (1.1) 三 (さん, san) 三 (み, mi)
- jidysz: (1.1) דרײַ (draj)
- joruba: (1.1) è̩ta
- jugorusiński: (1.1) три
- karaimski: (1.1) ӱч
- karpatorusiński: (1.1) три
- kaszubski: (1.1) trzë
- kataloński: (1.1) tres
- kazachski: (1.1) үш (üş)
- khmerski: (1.1) បី
- kirgiski: (1.1) үч
- klingoński: (1.1) wej
- koreański: (1.1) 셋, 삼 (三)
- krymskotatarski: (1.1) üç
- kurmandżi: (1.1) sê
- laotański: (1.1) ສາມ
- lezgiński: (1.1) пуд
- litewski: (1.1) trỹs
- luksemburski: (1.1) dräi
- łaciński: (1.1) trēs
- łatgalski: (1.1) treis
- łotewski: (1.1) trīs
- macedoński: (1.1) три
- malajski: (1.1) tiga
- maltański: (1.1) tlieta
- manx: (1.1) tree
- mongolski: (1.1) гурав
- nawaho: (1.1) tááʼ
- niderlandzki: (1.1) drie
- niemiecki: (1.1) drei
- norweski (bokmål): (1.1) tre
- norweski (nynorsk): (1.1) tri
- nowogrecki: (1.1) τρεις m ż, τρία n
- ormiański: (1.1) երեք
- perski: (1.1) سه (se)
- plautdietsch: (1.1) dree
- polski język migowy: (w zapisie SignWriting)(1.1)
- połabski: (1.1) tåri
- portugalski: (1.1) três m
- północnolapoński: (1.1) golbma
- rosyjski: (1.1) три
- rumuński: (1.1) trei
- ruski: (1.1) три
- sanskryt: (1.1) त्रि (trí)
- serbski: (1.1) три̑
- slovio: (1.1) tri / три
- słowacki: (1.1) tri
- słoweński: (1.1) trȋje, trȋ
- sorani: (1.1) سێ (sê)
- staroangielski: (1.1) þrī
- staro-cerkiewno-słowiański: (1.1) трьѥ (trĭje)
- staroczeski: (1.1) tři
- starogrecki: (1.1) τρεῖς (treis)
- staroruski: (1.1) три (tri), трие (trie)
- starosłowacki: (1.1) tri
- suahili: (1.1) tatu
- syngaleski: (1.1) තුන (thuna)
- szkocki gaelicki: (1.1) trì
- szwedzki: (1.1) tre
- tadżycki: (1.1) се
- tagalski: (1.1) tatlo
- tajski: (1.1) สาม (săam)
- tamazight: (1.1) ⴽⵕⴰⴹ
- tatarski: (1.1) өч (öç)
- telugu: (1.1) మూడు (mūḍu)
- tetum: (1.1) tolu
- turecki: (1.1) üç
- turkmeński: (1.1) üç
- tuvalu: (1.1) tolu
- twi: (1.1) abiesã
- tybetański: (1.1) གསུམ (gsum)
- ujgurski: (1.1) ئۈچ
- ukraiński: (1.1) три
- uzbecki: (1.1) uch
- volapük: (1.1) kil
- walijski: (1.1) tri
- wepski: (1.1) koume, kuume
- węgierski: (1.1) három
- wietnamski: (1.1) ba
- wilamowski: (1.1) draj, drȧj
- włoski: (1.1) tre
- wolof: (1.1) ñett / ñatt
- żmudzki: (1.1) trīs
- źródła:
- ↑ Jan Miodek, Jest 500 milionów, 3 miliony korzystały, „Polski w Niemczech. Pismo Federalnego Związku Nauczycieli Języka Polskiego” nr 6/2018, s. 106.