świekier

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego

świekier (język polski)[edytuj]

wymowa:
IPA[ˈɕfʲjɛ̇cɛr], AS[śfʹi ̯ėḱer], zjawiska fonetyczne: zmięk.utr. dźw.podw. art.i → j 
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(1.1) daw. ojciec męża[1]
(1.2) przest. ojciec męża lub żony[2][3]
odmiana:
(1.1-2)
przykłady:
(1.1) (…) tak dawniej jak i dzisiaj u ludu, który tej nazwy w wielu stronach używa, świekier, świokier, świekra, świokra, świekrucha oznacza tylko rodziców męża, a teść i teściarodziców żony.[4]
(1.2) I przyjął go wdzięcznie świekier jego, ojciec dziewki onej, a mieszkał u niego, przez trzy dni, i jedli i pili i nocowali tam.[5]
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) świekr, daw. świokier
(1.2) teść, daw. cieść
antonimy:
(1.1) synowa, daw. snecha
hiperonimy:
(1.1) powinowaty
(1.2) powinowaty
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. forma żeńska świekra
przym. świekrowy
związki frazeologiczne:
etymologia:
Według Zbigniewa Gołąba zabytek kentumowy, od prasłowiańskiej formy svek(ъ)krъ; poświadczone we wszystkich językach słowiańskich np. rosyjskie svëkor, dopełniacz svëkra. Reinhold Trautmann rekonstruował kentumową postać *su̯ekura przeciwstawną satemowemu litewskiemu šēšuras, staroindyjskie śváśura-, awestyjskie xvasura- ts., PIE *su̯ek'uro- "pan drugiego rodu, drugiej grupy rodowej" (podobnie Václav Machek, Etymologický slovník jazyka českého a slovenského, Praga 1957, s. 487)[6].
uwagi:
tłumaczenia:
(1.2) zobacz listę tłumaczeń w haśle: teść
źródła:
  1. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „pokrewieństwa” w: Zygmunt Gloger, Encyklopedia staropolska, 1900–1903.
  2. Słownik języka polskiego, red. Witold Doroszewski, t. VIII, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1958–1969, s. 1345.
  3. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Słownik języka polskiego, red. Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, t. VI: S-Ś, Warszawa 1900–1927, s. 779.
  4. Z. Gloger: Encyklopedia staropolska
  5. Biblia Gdańska
  6. Zbigniew Gołąb, O pochodzeniu Słowian w świetle faktów językowych, Kraków 2004, s.81, ISBN 83-242-0528-4.