naprzód

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego

naprzód (język polski)[edytuj]

wymowa:
?/i, IPA[ˈnapʃut], AS[napšut], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.wygł.
podział przy przenoszeniu wyrazu: na•przód
znaczenia:

przysłówek

(1.1) do przodu, przed siebie[1]
(1.2) na czele, przed innymi[1]
(1.3) zawczasu, z góry[1]
(1.4) przest. przede wszystkim[1]

wykrzyknik

(2.1) Naprzód!wojsk. komenda nakazująca ruszenie do przodu
odmiana:
nieodm.
przykłady:
(1.1) Wykonaj krok naprzód, krok w lewo i obrót.
(1.2) Dzieci niech wyjdą naprzód, inaczej nie będzie ich widać na zdjęciu.
(1.3) Zapłacił mi czynsz trzy miesiące naprzód.
(1.4) Ale wojownicy zbliżywszy się do siebie zatrzymali konie i poczęli naprzód się lżyć wzajemnie.[2]
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) do przodu, w przód, przed siebie
(1.2) do pierwszego rzędu
(1.3) z góry, zawczasu
(1.4) przede wszystkim, przest. najsamprzód
antonimy:
(1.1) wstecz, do tyłu
(1.2) do tyłu
(1.3) z dołu, po fakcie
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. przód
przym. przedni
związki frazeologiczne:
cała naprzódmar. maksymalnie szybko do przodu
krok naprzódakcja przybliżająca osiągnięcie celu
posunąć naprzód (np. sprawę, pracę)wykonać akcję przybliżającą osiągnięcie celu
iść naprzódprzen. o człowieku: rozwijać się
etymologia:
uwagi:
tłumaczenia:
(1.4) zobacz listę tłumaczeń w haśle: przede wszystkim
źródła:
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana płatna rejestracja Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  2. Henryk Sienkiewicz: Ogniem i mieczem