latarnia

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego

latarnia (język polski)[edytuj]

latarnia (1.1) uliczna
latarnia (1.2) morska
kopuła z latarnią (1.3)
latarnia (1.4)
konie z latarnią (1.5)
wymowa:
IPA[laˈtarʲɲa], AS[latarʹńa], zjawiska fonetyczne: zmięk.-ni… ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) lampa przeznaczona do oświetlania otwartej przestrzeni
(1.2) lampa przeznaczona do wysyłania sygnałów świetlnych
(1.3) archit. cylinder na górnym pierścieniu kopuły z otworami doświetlającymi wnętrze; zob. też latarnia (architektura) w Wikipedii
(1.4) łow. głowa wilka
(1.5) jeźdz. rodzaj odmiany na głowie konia szeroka jasna plama obejmująca chrapy i oczy
(1.6) gw. (Śląsk Cieszyński) pogard. swawolnica, niecnota[1]

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

(2.1) latarnie łow. oczy wilka
odmiana:
(1.1-5)
przykłady:
(1.1) Ponieważ stało się to wśród burzy, przypuszczano, że nieszczęśliwy musiał podejść nad sam brzeg skalistej wysepki, na której stoi latarnia, i został spłukany przez bałwan.[2]
składnia:
kolokacje:
(1.1) latarnia uliczna
(1.2) latarnia morska • latarnia lotnicza
(1.5) koń nosi latarnię
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. latarniarz mos, latarnik m, latarka ż, latarnica ż, latarenka ż, latarniowiec m
przym. latarniany, latarniowy
związki frazeologiczne:
latarnia Diogenesalatarnia umarłychmagiczna latarnianajciemniej jest pod latarniądziewczyna spod latarni
etymologia:
daw. laterna od XV w. z niem. Laterne < łac. laterna < gr. λάμπω (lámpō) "świecę"[3]
uwagi:
(1.5) zobacz też: gwiazdkachrapkałysinastrzałka
tłumaczenia:
(1.6) zobacz listę tłumaczeń w hasłach: swawolnica, niecnota
źródła:
  1. Słownik gwarowy Śląska Cieszyńskiego, red. Jadwiga Wronicz, Galeria „Na Gojach”, Ustroń 2010, ISBN 978-83-60551-28-8.
  2. H. Sienkiewicz: Latarnik
  3. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „latarnia” w: Aleksander Brückner, Słownik etymologiczny języka polskiego, Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków 1927.