dusza

dusza (język polski)

dusza (1.4) i żelazko

dusza (1.5)

dusza (1.6)

wymowa:

IPA: [ˈduʃa], AS: [duša] ​

​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) rel. niematerialny byt opuszczający człowieka (w niektórych religiach także zwierzę) w chwili śmierci; zob. też dusza w Wikipedii

(1.2) przen. człowiek, osoba

(1.3) przen. duch, istota czegoś

(1.4) metalowa część dawnego żelazka, którą podgrzewano na ogniu, a następnie umieszczano wewnątrz niego zapewniając wysoką temperaturę; zob. też dusza (część żelazka) w Wikipedii

(1.5) muz. w instrumentach smyczkowych patyczek łączący górną i dolną płytę pudła rezonansowego; zob. też dusza (część instrumentu) w Wikipedii

(1.6) wolna przestrzeń między biegami schodów

odmiana:

(1.1-6)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	dusza	dusze
dopełniacz	duszy	dusz
celownik	duszy	duszom
biernik	duszę	dusze
narzędnik	duszą	duszami
miejscownik	duszy	duszach
wołacz	duszo	dusze

przykłady:

(1.1) Chrześcijanie wierzą, że dusza jest nieśmiertelna.

(1.1) Płomień świecy symbolizuje duszę osoby zmarłej.

(1.2) W tej głuszy nie uświadczysz żadnej duszy.

(1.3) Ta praca jest nudna, bezsensowna… Po prostu nie ma w niej duszy!

(1.4) Na strychu znalazłam dusze do starego żelazka.

składnia:

kolokacje:

(1.4) żelazko z duszą

synonimy:

(1.1) duch

(1.3) duch

antonimy:

(1.1) ciało

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

(1.4) żelazko

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. duch m, Zaduszki nmos

zdrobn. duszyczka ż, duszka ż

przym. zaduszny, duchowy, duszny

przysł. duchowo

związki frazeologiczne:

bratnia dusza • być bez grosza przy duszy • całą duszą • ciężko na duszy • dusza towarzystwa • martwa dusza • nie ma żywej duszy • mieć duszę na ramieniu / z duszą na ramieniu • nieczysta dusza • oddać duszę Bogu • oddać duszę diabłu / sprzedać duszę diabłu / zaprzedać duszę diabłu • wkładać w coś całą duszę • włazić z butami do duszy • włazić z kaloszami do duszy • zbłąkana dusza

etymologia:

prasł. *duša

uwagi:

tłumaczenia:

(1.3) zobacz listę tłumaczeń w haśle: duch

• afrykanerski: (1.1) siel
• ajnoski: (1.1) ラマ (rama)
• albański: (1.1) shpirt m
• amharski: (1.1) ነፍስ (näfs)
• angielski: (1.1) soul
• arabski: (1.1) نفس ż (nafs), روح ż (rūḥ), خلد m (ḵalad)
• aramejski: (1.1) רוחא ż (rūħā)
• asturyjski: (1.1) alma ż, anima ż
• azerski: (1.1) ruh
• balijski: (1.1) atma
• baskijski: (1.1) arima
• baszkirski: (1.1) йән (yän)
• bengalski: (1.1) আত্মা (atma)
• białoruski: (1.1) душа ż
• birmański: (1.1) ဝိညာဉ် (wi.nyany, wein.njin)
• bośniacki: (1.1) duša ż
• bułgarski: (1.1) душа ż
• chiński standardowy: (1.1) 灵魂 (línghún)
• chorwacki: (1.1) duša ż
• czeski: (1.1) duše ż
• czirokeski: (1.1) ᎦᎸᏉᏗᎠᏓᏅᏙ (galvquodiadanvdo)
• dolnołużycki: (1.1) duša ż
• duński: (1.1) sjæl w; (1.2) sjæl w; (1.5) stemmestok w
• esperanto: (1.1) animo; (1.2) spirito; (1.5) animo
• francuski: (1.1) âme ż; (1.5) âme ż
• górnołużycki: (1.1) duša ż
• grenlandzki: (1.1) tarnik
• gruziński: (1.1) სული (suli)
• gudźarati: (1.1) આત્મા (ātmā)
• hausa: (1.1) kurwa
• hawajski: (1.1) ʻuhane
• hebrajski: (1.1) נשמה ż (neshamá), נפש ż (néfesh), רוח m/ż (rúakh)
• hindi: (1.1) प्राण m (prāṇa), प्रेतात्मा m (prētātmā), आत्मा ż (ātmā), जीव m (jīva)
• hiszpański: (1.1) alma ż
• indonezyjski: (1.1) ruh
• islandzki: (1.1) sál ż, andi m
• japoński: (1.1) 魂(たましい) (tamashii), 霊(れい) (rei), たま (tama), 魂魄(こんぱく) (konpaku)
• jidysz: (1.1) נשמה ż (neszome), נפֿש n (nefesz); (1.2) נשמה ż (neszome), נפֿש n (nefesz); (1.3) נשמה ż (neszome), נפֿש n (nefesz)
• kannada: (1.1) ಆತ್ಮ (ātma)
• kaszubski: (1.1) dësza ż
• kataloński: (1.1) ànima ż
• kazachski: (1.1) жан; (1.2) жан
• khmerski: (1.1) ព្រលឹង (prolɨng)
• koreański: (1.1) 영혼 (yeonghon), 혼백 (honbaek)
• laotański: (1.1) ວິນຍານ (win nyān), ຂວັນ (khwān)
• łaciński: (1.1) anima ż
• łotewski: (1.1) dvēsele ż, velis m
• maltański: (1.1) ruħ m
• nepalski: (1.1) आत्मा (ātmā)
• niemiecki: (1.1) Seele ż; (1.2) Seele ż
• nowogrecki: (1.1) ψυχή ż (psychí)
• ormiański: (1.1) հոգի (hogi)
• perski: (1.1) روح (ruh), روان (ravân), جان (jân)
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1)
• rosyjski: (1.1) душа ż; (1.2) душа ż
• sanskryt: (1.1) आत्मन् m (ātman), चैतन्य n (caitanya), जीवात्मन् m (jīvātman), रजसानु m (rajasānu)
• serbski: (1.1) душа ż
• słowacki: (1.1) duša ż
• słoweński: (1.1) duša ż
• staro-cerkiewno-słowiański: (1.1) доуша ż
• starogrecki: (1.1) ψυχή ż (psukhḗ)
• syngaleski: (1.1) ආත්මය (ātmaya)
• szkocki: (1.1) saul
• szwedzki: (1.1) själ w
• tajski: (1.1) วิญญาณ (win.yaan)
• tamilski: (1.1) ஆன்மா (āṉmā)
• telugu: (1.1) ఆత్మ (ātma)
• tuvalu: (1.1) feao
• ukraiński: (1.1) душа ż
• uzbecki: (1.1) jon
• wietnamski: (1.1) linh hồn
• wilamowski: (1.1) zyił ż, zəj ż, zejł ż; (1.2) zyił ż, zəj ż, zejł ż
• włoski: (1.1) spirito m, anima ż; (1.5) anima ż

źródła: