carz

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego

carz (język polski)[edytuj]

wymowa:
[uwaga 1] IPA[ʦ̑aʃ], AS[caš], zjawiska fonetyczne: wygł.
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) daw. władca, panujący[1]
(1.2) daw. władca tatarski, chan[1]
(1.3) daw. władca turecki, sułtan[1]
(1.4) daw. władca ruski, car[1]
(1.5) daw. cesarz rzymski narodu niemieckiego[1]
(1.6) daw. bot. lepiężnik[1]
odmiana:
przykłady:
(1.2) (…) jeden kniaź lacki pohańbił krymskiego carza i kary nie odebrał (…)[2]
(1.2) W tymże roku 1503, Augusta trzydziestego dnia, carzewic Prekopski Bitikierej Soltan, syn carza Mendlikiereja, wpadł bez wieści w państwa Litewskie, mając z sobą sześć tysięcy ludzi i przyszed naprzód do Słucka[3] (sic!)
składnia:
kolokacje:
(1.2-3) wielki carz[1]
(1.2) chrymski (krymski) / kazański / prekopski (przekopski) / tatarski / zawolski carz[1]
(1.3) carz turecki[1]
(1.4) carz moskiewski[1]
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. carzyk m, carzewic m
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
  1. jeśli nie zaznaczono inaczej, jest to wersja odpowiadająca współczesnym standardom języka ogólnopolskiego
tłumaczenia:
źródła:
  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „carz” w: Stanisław Bąk, Maria Renata Mayenowa, Franciszek Pepłowski i in., Słownik polszczyzny XVI wieku, t. 3, PAN, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1966–, s. 132-133.
  2. Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, 1884
  3. 1846, Maciej Stryjkowski, Kronika polska, litewska, zmódzka i wszystkiéj Rusi…, s. 318