adelante
adelante (język hiszpański)[edytuj]
- znaczenia:
przysłówek
- (1.1) o kierunku: do przodu, naprzód
- (1.2) o miejscu, pozycji: z przodu, na przodzie, na przód, do przodu
- (1.3) o odległości względem punktu odniesienia: daleko lub blisko
- (1.4) o miejscu w klasyfikacji: wysoko, na wysokiej pozycji
wykrzyknik
czasownik, forma fleksyjna
- (3.1) 1. os. lp (yo) czasu teraźniejszego (presente) trybu łączącego (subjuntivo) od adelantar
- (3.2) 3. os. lp (él, ella, usted) czasu teraźniejszego (presente) trybu łączącego (subjuntivo) od adelantar
- (3.3) 3. os. lp (usted) trybu rozkazującego (imperativo) od adelantar
- przykłady:
- (1.1) Mientras unos se movían hacia adelante, otros marchaban hacia atrás. → Podczas gdy jedni poruszali się do przodu, inni kroczyli do tyłu.
- (1.1) Mientras conduces, mira siempre adelante y no te distraigas hablando por el móvil. → Gdy prowadzisz, patrz zawsze do przodu i nie rozpraszaj się, rozmawiając przez komórkę.
- (1.2) Cuando viajo en coche, prefiero sentarme adelante para no marearme. → Gdy podróżuję samochodem, wolę siadać z przodu, aby nie dostać nudności.
- (1.2) Siempre que se reúne una multitud en torno a algún acontecimiento, tengo que ponerme adelante para poder ver mejor, dada mi baja estatura. → Zawsze gdy się zbiera tłum wokół jakiegoś wydarzenia, z powodu mojego niskiego wzrostu muszę stawać z przodu, aby móc lepiej widzieć.
- (1.2) El centrocampista quiso dar un pase en profundidad al área rival, pero adelante no tenía a nadie a quien pasar. → Środkowy chciał wykonać długie podanie na pole przeciwnika, lecz z przodu nie miał nikogo, komu by podać.
- (1.2) El instructor de tenis les ha indicado a los principiantes que lanzan la pelota demasiado adelante durante el saque. → Instruktor tenisa wskazał początkującym, że podczas serwowania podrzucają piłkę za bardzo do przodu.
- (1.3) No había butacas libres en las primeras filas, así que nos sentamos un poco más adelante. → Nie było wolnych foteli w pierwszych rzędach, więc siedliśmy trochę dalej.
- (1.3) En las salas de cine, no te sientes muy adelante o, de lo contrario, no podrás ver bien. → W salach kinowych nie siadaj za blisko (ekranu), bo w przeciwnym wypadku nie będziesz mógł dobrze widzieć.
- (1.4) En la entrevista posterior a la carrera, el ciclista afirmó que no esperaba acabar tan adelante. → W wywiadzie przeprowadzonym po wyścigu kolarz stwierdził, że nie spodziewał się, że ukończy go tak wysoko.
- (2.1) ¡Primer pelotón, adelante! → Pierwszy pluton, naprzód!
- (2.2) — Buenos días. ¿Es el despacho del señor Gutiérrez? — Sí, ¡adelante! → — Dzień dobry. Czy to biuro pana Gutiérreza? — Tak, proszę wejść!
- składnia:
- (1.1) zwykle w towarzystwie czasowników oznaczających ruch w konkretnym kierunku i często poprzedzony przyimkami hacia lub para
- (1.2-4) jest określnikiem miejsca dla czasowników wyrażających stan lub bezruch; przyjmuje stopniowanie poprzez dodanie przysłówków tan, más, muy itd.
- kolokacje:
- (1.1) dar un paso adelante → zrobić krok do przodu • ir / andar, caminar hacia adelante → iść / chodzić do przodu
- (1.3) más adelante → dalej (również frazeologizm)
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- czas. adelantar, adelantarse
- przym. adelantado, adelantador, delantero
- przysł. delante
- rzecz. adelantamiento m, adelanto m, adelantado m, delantera ż, delantero m, delantal m
- związki frazeologiczne:
- en adelante, de ahora en adelante, de aquí en adelante, de aquí adelante → od teraz, odtąd, od tej chwili, na przyszłość
- más adelante → później, dalej (w czasie)
- llevar adelante → rozwijać, ciągnąć coś dalej
- pasar adelante → przechodzić (np. do następnego punktu), kontynuować dalej
- sacar adelante → wyciągnąć, wygrzebać, wydobyć (z kłopotów)
- salir adelante → powieść się, udać się (komuś), wyjść dobrze
- salto adelante → postęp, rozwój
- seguir adelante → iść do przodu, kontynuować
- uwagi:
- zgodnie z etymologią (dodanie przyimka „a”), w znaczeniu (1.1) oznacza kierunek ruchu (odpowiada na pytanie dokąd? – „¿adónde?” lub „¿hacia dónde?”), w (1.2-4) natomiast wiąże się z czasownikami określającymi pozycję lub miejsce (pytanie gdzie? – „¿dónde?”); wyłącznie w ostatnim przypadku, w hiszpańskim europejskim częściej używa się synonimu „delante”[1]
- ponieważ oznacza kierunek ruchu, wyraz „adelante” (1.1) można często zamienić wyrażeniem „hacia delante”, choć dopuszcza się też połączenie „hacia adelante” jako wzmocnienie faktu poruszania się[1]
- częstym błędem jest użycie przymiotnika dzierżawczego po przysłówku „adelante” (tak samo z delante, detrás itd.): *adelante mío (tuyo, suyo…); w tym przykładzie należało powiedzieć: delante de mí (de ti, de él/ella lub de sí…)[1]
- niepoprawna jest też używana w mowie potocznej forma *alante (para *alante), jak również stawianie przyimka „de” po przysłówku „adelante” (zamiast konstrukcji „delante de”), nierzadko spotykane w krajach amerykańskich[1]
- źródła:
