Aneks:Język polski - koniugacja VIIa

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego

Spis treści aneksu | Język polski | Indeks:Hasła w języku polskim

Według koniugacji VII odmieniają się czasowniki, które w bezokoliczniku kończą się na "~eć" i "~ieć". Odmiany "VIIa" i "VIIb" różnią się tym, że w odmianie VIIa ostatnia spółgłoska tematu jest zmiękczona.

W trybie rozkazującym należy w miarę możliwości zmiękczyć ostatnią głoskę tematu. Z kolei w niektórych przypadkach temat jest twardy.


Forma Liczba pojedyncza Liczba mnoga
1 os. 2 os. 3 os. 1 os. 2 os. 3 os.
Bezokolicznik ~eć
widzieć
Czas teraźniejszy (ndok.) lub przyszły prosty* (dok.)
widzę
~isz
widzisz
~i
widzi
~imy
widzimy
~icie
widzicie

widzą
Czas przeszły m ~ałem
widziałem
~ałeś
widziałeś
~ał
widział
~eliśmy
widzieliśmy
~eliście
widzieliście
~eli
widzieli
ż ~ałam
widziałam
~ałaś
widziałaś
~ała
widziała
~ałyśmy
widziałyśmy
~ałyście
widziałyście
~ały
widziały
n - - ~ało
widziało
Forma bezosobowa czasu przeszłego ~ano
widziano
Tryb rozkazujący - ~'
widź
- ~'my
widźmy
~'cie
widźcie
-
Tryb przypuszczający m ~ałbym
widziałbym
~ałbyś
widziałbyś
~ałby
widziałby
~elibyśmy
widzielibyśmy
~elibyście
widzielibyście
~eliby
widzieliby
ż ~ałabym
widziałabym
~ałabyś
widziałabyś
~ałaby
widziałaby
~ałybyśmy
widziałybyśmy
~ałybyście
widziałybyście
~ałyby
widziałyby
n - - ~ałoby
widziałoby
Imiesłów przymiotnikowy czynny** m ~ący
widzący
ż ~ąca
widząca
~ące
widzące
n - - ~ące
widzące
Imiesłów przymiotnikowy bierny (ndok.) lub imiesłów przymiotnikowy przeszły (dok.)** m ~any
widziany
~eni
widzeni
ż ~ana
widziana
~ane
widziane
n - - ~ane
widziane
Imiesłów przysłówkowy współczesny ~ąc
widząc
Imiesłów przysłówkowy uprzedni (dok.) ~awszy
(dowiedziawszy)
Rzeczownik odczasownikowy ~enie
widzenie

* Czasowniki niedokonane tworzą czas przyszły złożony przez użycie odpowiedniej formy czasownika być w czasie przyszłym i swojej odpowiedniej formy czasu przeszłego w 3. osobie („będę czytał”, „będę czytała”, „będziesz czytał” itd.) lub przez użycie odpowiedniej formy czasownika być w czasie przyszłym i bezokolicznika („będę czytać”, „będziesz czytać” itd.). Czasowniki dokonane nie tworzą czasu teraźniejszego.

** Imiesłowy ulegają deklinacji takiej samej, jak przymiotniki. Zobacz też: Aneks:Język polski - przymiotniki

Skróty: dk. – forma występuje dla czasowników dokonanych; ndk. – forma występuje dla czasowników niedokonanych; m – rodzaj męski; ż – rodzaj żeński; n – rodzaj nijaki.

Wyjaśnienie: w języku polskim, w liczbie mnogiej, występują dwa rodzaje: rodzaj męskoosobowy i niemęskoosobowy. Dla zachowania przejrzystości tabelki, formy czasowników tych osób zostały przypisane do rzędu rodzaju męskiego liczby pojedynczej (rodzaj męskoosobowy) oraz do rzędu rodzajów żeńskiego i nijakiego (rodzaj niemęskoosobowy).